w sprawie szczegółowych warunków i sposobu wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu przez Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa oraz sposobu realizacji uprawnień członków ochotniczych drużyn ratowniczych (DU/2024/1048)

t.j.

status: obowiązujący

Rozporządzenie określa:         1) szczegółowe warunki i sposób wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu przez Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa, zwaną dalej „Służbą SAR”;         2) sposób realizacji przez członków ochotniczych drużyn ratowniczych uprawnień do:             a) zwrotu kosztów dojazdu w związku z udziałem w akcji poszukiwawczej i ratowniczej,             b) ryczałtu za udział w akcjach poszukiwawczych i ratowniczych oraz szkoleniach organizowanych przez Służbę SAR,             c) wyżywienia podczas trwania akcji poszukiwawczej i ratowniczej oraz szkolenia organizowanego przez Służbę SAR,             d) zwrotu kosztów okresowych badań lekarskich, płatnych kursów i szkoleń związanych bezpośrednio z wykony- waną funkcją.

    1. Jednostki organizacyjne Służby SAR pełnią całodobowe pogotowie w celu niezwłocznego podjęcia działań poszukiwawczych i ratowniczych.     2. Jednostki organizacyjne Służby SAR w ramach pełnionego pogotowia przestrzegają reżimów gotowości ustalonych w regulaminie pogotowia Służby SAR, określającym:         1) minimalne normy wyposażenia w specjalistyczny sprzęt i urządzenia;         2) minimum zapasów paliwa, wody i prowiantu;         3) najdłuższy dopuszczalny czas potrzebny do podjęcia akcji.     3. Kapitanowie morskich statków ratowniczych, kapitanowie specjalnych statków morskich do zwalczania zanieczysz- czeń oraz pełniący dyżur ratownicy brzegowych stacji ratowniczych podczas pełnienia pogotowia w szczególności:         1) utrzymują stałą łączność z Morskim Ratowniczym Centrum Koordynacyjnym, zwanym dalej „MRCK”;         2) prowadzą stały nasłuch na częstotliwości VHF przeznaczonej do odbioru sygnałów o niebezpieczeństwie na morzu;         3) informują MRCK o każdej zmianie miejsca postoju w porcie pełnienia pogotowia morskiego statku ratowniczego lub specjalnego statku morskiego do zwalczania zanieczyszczeń oraz o sytuacjach ograniczających lub uniemożliwiają- cych udział tych statków lub brzegowej stacji ratowniczej w działaniach ratowniczych.         1) Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej – gospodarka morska, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. poz. 2725).

    1. Pełniący dyżur inspektorzy operacyjni MRCK, ratownicy brzegowych stacji ratowniczych i członkowie załóg morskich statków ratowniczych oraz specjalnych statków morskich do zwalczania zanieczyszczeń przebywają w miejscach wyznaczonych w Planie akcji poszukiwawczych i ratowniczych, zwanym dalej „Planem SAR”.     2. Dyżur w brzegowej stacji ratowniczej pełni ratownik brzegowej stacji ratowniczej lub, za zgodą Dyrektora Służby SAR, członek ochotniczej drużyny ratowniczej.

Działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi zgodnie z Planem SAR kierują:         1) całością działań – koordynator misji poszukiwawczej i ratowniczej, którego funkcję pełni MRCK;         2) działaniami na miejscu – koordynator akcji na miejscu, jeżeli w działaniach poszukiwawczych i ratowniczych bierze udział więcej niż jedna jednostka, albo kapitan morskiego statku ratowniczego, albo kapitan specjalnego statku mor- skiego do zwalczania zanieczyszczeń, albo kierownik brzegowej stacji ratowniczej, a w razie jego nieobecności ratow- nik brzegowej stacji ratowniczej, jeżeli działania są prowadzone samodzielnie.

    1. Zadania koordynatora misji poszukiwawczej i ratowniczej, o którym mowa w § 4 pkt 1, polegają w szczegól- ności na:         1) opracowaniu planu danej akcji poszukiwawczej i ratowniczej;         2) uruchamianiu jednostek Służby SAR do działań ratowniczych i poszukiwawczych;         3) organizowaniu zabezpieczenia logistycznego prowadzonych działań ratowniczych i poszukiwawczych;         4) współdziałaniu z innymi jednostkami organizacyjnymi zgodnie z Planem SAR;         5) współdziałaniu z odpowiednimi służbami ratowniczymi innych państw zgodnie z Planem SAR.     2. Koordynator misji poszukiwawczej i ratowniczej, opracowując plan akcji, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje szczegółowe wytyczne zawarte w Planie SAR, w szczególności uwzględnia:         1) okoliczności wypadku i rodzaj wymaganej pomocy;         2) liczbę, lokalizację i sytuację rozbitków;         3) stan rozbitków i wskazania medyczne;         4) aktualne i przewidywane warunki hydrologiczne i meteorologiczne w rejonie akcji;         5) dostępność sił i środków ratowniczych Służby SAR, współdziałających jednostek organizacyjnych wymienionych w Planie SAR oraz innych możliwych do wykorzystania jednostek ratowniczych.

    1. Kierowanie działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi na miejscu akcji przez osobę, o której mowa w § 4 pkt 2, polega w szczególności na:         1) bezpośrednim koordynowaniu działań jednostek ratowniczych na miejscu akcji, zgodnie z planem akcji, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1;         2) dostosowywaniu planu akcji do warunków zastanych na miejscu akcji oraz na informowaniu na bieżąco koordynatora misji poszukiwawczej i ratowniczej, o którym mowa w § 4 pkt 1;         3) koordynowaniu łączności na miejscu akcji;         4) dokonywaniu wyboru metody ratowania ludzi znajdujących się w niebezpieczeństwie na morzu.     2. Kierujący działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi na miejscu, o którym mowa w § 4 pkt 2, opracowuje samodzielnie plan akcji w przypadku, gdy taki plan akcji nie został dostarczony.     3. Kierujący działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi na miejscu, o którym mowa w § 4 pkt 2, w przypadku samo- dzielnego opracowywania planu akcji stosuje szczegółowe wytyczne zawarte w Planie SAR, w szczególności uwzględnia:         1) sytuację osób zagrożonych;         2) stan osób zagrożonych i wskazania medyczne;         3) panujące w rejonie warunki hydrologiczne i meteorologiczne;         4) możliwości działania własnej jednostki ratowniczej i pozostałych jednostek biorących udział w akcji;         5) zagrożenia dla osób wykonujących działania ratownicze.

Morskie statki ratownicze, specjalne statki morskie do zwalczania zanieczyszczeń oraz brzegowe stacje ratownicze wykonują działania poszukiwawcze i ratownicze samodzielnie lub we współdziałaniu z innymi jednostkami ratowniczymi.

We wszystkich podejmowanych działaniach kierujący działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi, o których mowa w § 4, biorą pod uwagę względy bezpieczeństwa osób wykonujących działania ratownicze oraz zasady dobrej prak- tyki morskiej.

    1. Jeżeli w ocenie kierującego działaniami poszukiwawczymi i ratowniczymi, o którym mowa w § 4 pkt 2, istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego, kierujący tymi działaniami w szczególnych przypadkach może odstąpić od zasad działania uznanych powszechnie za bezpieczne, z zachowaniem wszelkich możliwych w danych warunkach za- bezpieczeń.     2. Decyzja o odstąpieniu od zasad, o których mowa w ust. 1, może zostać podjęta jedynie w przypadku, gdy:         1) fizyczne możliwości osoby lub osób biorących bezpośredni udział w działaniach poszukiwawczych i ratowniczych mogą być wykorzystane wobec braku możliwości użycia właściwego sprzętu;         2) jest możliwość wykonania określonej czynności przez osobę lub osoby, o których mowa w pkt 1, zgłaszające się do- browolnie.     3. W przypadku odstąpienia od zasad, o których mowa w ust. 1, kierujący działaniami poszukiwawczymi i ratowni- czymi, o którym mowa w § 4 pkt 2, składa bezpośredniemu przełożonemu pisemny raport wyjaśniający okoliczności oraz sposób wykonania działania.

Brzegowe stacje ratownicze wykonują zadania poszukiwania i ratowania życia na morzu w odległości od brzegu nie większej, niż przewidziano w kartach bezpieczeństwa jednostek pływających znajdujących się na wyposażeniu brzego- wych stacji ratowniczych.

Podczas akcji poszukiwawczych i ratowniczych oraz podczas szkoleń organizowanych przez Służbę SAR czło- nek ochotniczej drużyny ratowniczej otrzymuje wyżywienie na równi z wyżywieniem otrzymywanym przez ratownika brze- gowej stacji ratowniczej.

    1. Zwrot kosztów dojazdu w związku z udziałem w akcji poszukiwawczej i ratowniczej, płatnych kursach i szko- leniach związanych bezpośrednio z wykonywaną funkcją członka ochotniczej drużyny ratowniczej jest rozliczany na pod- stawie faktycznego przebiegu pojazdu, zgodnie z przepisami w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnoś- cią pracodawcy.     2. Zwrot kosztów okresowych badań lekarskich, płatnych kursów i szkoleń związanych bezpośrednio z wykonywaną funkcją członka ochotniczej drużyny ratowniczej jest rozliczany na podstawie rachunków stwierdzających poniesione wy- datki.     3. Ryczałt za udział w akcjach poszukiwawczych i ratowniczych oraz szkoleniach organizowanych przez Służbę SAR jest naliczany członkowi ochotniczej drużyny ratowniczej za każdą rozpoczętą godzinę udziału w działaniu lub szkoleniu ratowniczym, w wysokości nie niższej niż wysokość minimalnej stawki godzinowej, określonej w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.2) Minister Infrastruktury: D. Klimczak         2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 kwietnia 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu przez Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa oraz sposobu realizacji uprawnień członków ochotniczych drużyn ratowniczych (Dz. U. poz. 552), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 261).