o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (DU/2017/2184)

t.j. DU/2024/1768

status: obowiązujący

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Ustawa określa cele i źródła finansowania Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, zwanej dalej „OSE”, operatora OSE oraz jego zadania.

OSE jest publiczną siecią telekomunikacyjną służącą świadczeniu publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych szkole w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 737, 854, 1562 i 1635), z wyjątkiem szkół dla dorosłych, zwanej dalej „szkołą”.

OSE działa w celu:         1) umożliwienia szkole szerokopasmowego dostępu do Internetu;         2) podnoszenia poziomu kompetencji cyfrowych uczniów, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, i nauczycieli w ramach doskonalenia zawodowego nauczycieli;         3) umożliwienia wspomagania procesu kształcenia w szkole.

Rozdział 2

Zadania operatora OSE

Operatorem OSE jest Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy.

Do zadań operatora OSE należy:         1) przygotowanie OSE w sposób umożliwiający świadczenie z jej wykorzystaniem usług, o których mowa w pkt 2, 3 i 5, jej eksploatację, utrzymanie, usuwanie awarii, modernizację oraz nadzór nad jej funkcjonowaniem;         2) świadczenie szkole usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s;         3) świadczenie szkole usług bezpieczeństwa teleinformatycznego, obejmujących ochronę przed szkodliwym oprogramowaniem, monitorowanie zagrożeń i bezpieczeństwa sieciowego oraz przeciwdziałanie dostępowi do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla prawidłowego rozwoju uczniów;         4) promowanie zasad bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych;         5) tworzenie i udostępnianie usług ułatwiających użytkownikom OSE dostęp do technologii cyfrowych;         6) realizacja innych działań wspierających cyfryzację lub funkcjonowanie systemu oświaty i wychowania, organów prowadzących szkoły i szkół lub korzystanie z technologii cyfrowych w społeczeństwie – w zakresie zleconym przez ministra właściwego do spraw informatyzacji.

Operator OSE może nieodpłatnie wyposażać szkoły w sprzęt komputerowy i inne urządzenia multimedialne, a także zapewniać szkołom usługi bezprzewodowego dostępu do Internetu wraz z niezbędnymi urządzeniami umożliwiającymi korzystanie z tych usług oraz oprogramowanie, umożliwiające uczniom uczestnictwo w zajęciach lekcyjnych za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

    1. W przypadku gdy warunki techniczne istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej nie pozwalają na świadczenie usługi spełniającej parametry, o których mowa w art. 5 pkt 2, minister właściwy do spraw informatyzacji, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, na wniosek operatora OSE, zawierający:         1) uzasadnienie braku możliwości świadczenia usługi spełniającej parametry, o których mowa w art. 5 pkt 2, oraz         2) wskazanie maksymalnych parametrów usługi, której świadczenie jest możliwe – może zezwolić na świadczenie usługi niespełniającej parametrów określonych w art. 5 pkt 2 na czas określony, nie dłuższy niż 12 miesięcy.     2. Operator OSE może finansować szkole usługę szerokopasmowego dostępu do Internetu nieświadczoną przez operatora OSE, w przypadku gdy została zawarta umowa, o której mowa w art. 7 ust. 4, ale z przyczyn niezależnych od operatora OSE nie ma on możliwości świadczenia szkole usługi, o której mowa w art. 5 pkt 2. Usługa ta jest finansowana do dnia rozpoczęcia świadczenia przez operatora OSE usługi, o której mowa w art. 5 pkt 2, chyba że szkoła do tego dnia rozwiązała umowę o świadczenie usług przez operatora OSE.     3. Finansowanie, o którym mowa w ust. 2, odpowiada rzeczywistemu kosztowi korzystania przez szkołę z usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu nieświadczonej przez operatora OSE, jednak nie może przekroczyć kosztów świadczenia szkole przez operatora OSE usługi o symetrycznej przepustowości 100 Mb/s.

    1. Operator OSE sporządza i na bieżąco aktualizuje, nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, harmonogram wskazujący możliwy termin rozpoczęcia świadczenia usług, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 albo art. 6 ust. 1, uwzględniając informacje o istniejącej i planowanej infrastrukturze telekomunikacyjnej umożliwiającej świadczenie szkole tych usług.     2. Harmonogram udostępnia się w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej operatora OSE.     3. Organ prowadzący szkołę wskazaną w harmonogramie albo dyrektor szkoły, za zgodą tego organu, może złożyć do operatora OSE wniosek o świadczenie usług, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 albo art. 6 ust. 1.     4. Operator OSE rozpoczyna świadczenie usług, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 albo art. 6 ust. 1, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia zawarcia z organem prowadzącym szkołę albo dyrektorem szkoły, za zgodą tego organu, umowy o świadczenie tych usług.     5. Organ prowadzący szkołę zapewnia tej szkole szerokopasmowy dostęp do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s, jeżeli organ ten albo dyrektor szkoły, za zgodą tego organu:         1) nie złożył do operatora OSE wniosku w terminie 6 miesięcy od dnia wskazania szkoły w harmonogramie lub         2) zaprzestał korzystania z usług operatora OSE, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 albo art. 6.     6. Organ prowadzący szkołę obowiązany zapewnić szkole szerokopasmowy dostęp do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s może złożyć do ministra właściwego do spraw informatyzacji wniosek o udzielenie zgody na świadczenie usługi niespełniającej parametrów określonych w ust. 5, zawierający:         1) uzasadnienie braku możliwości wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 5;         2) wskazanie przyczyn niezłożenia wniosku do operatora OSE;         3) wskazanie maksymalnych parametrów usługi, której zapewnienie przez organ prowadzący szkołę jest możliwe.     7. Minister właściwy do spraw informatyzacji, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, udziela, w formie decyzji, zgody, o której mowa w ust. 6, w przypadku gdy warunki techniczne istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej nie pozwalają na wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 5. W decyzji określa się czas, na który udzielana jest zgoda, nie dłuższy niż 12 miesięcy, oraz minimalne parametry usługi, której świadczenie zapewnia organ prowadzący szkołę.

    1. W ramach wykonywania zadań, o których mowa w art. 5 pkt 1–3 i art. 6 ust. 1, operator OSE wykorzystuje istniejącą infrastrukturę telekomunikacyjną, z uwzględnieniem przedsiębiorstw będących własnością Skarbu Państwa, z zachowaniem zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji oraz otwartej, przejrzystej i niedyskryminującej procedury uzyskiwania dostępu do tej infrastruktury lub korzystania z usług transmisji danych. 1a. Operator OSE może korzystać z infrastruktury telekomunikacyjnej należącej do jednostek samorządu terytorialnego prowadzących działalność, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 604, 834 i 1222), lub korzystać z usług transmisji danych świadczonych przez te jednostki bez zachowania procedury, o której mowa w ust. 1. 1b. Operator OSE może korzystać z infrastruktury telekomunikacyjnej lub usług transmisji danych bez zachowania procedury, o której mowa w ust. 1, jeżeli:         1) po zachowaniu tej procedury z przyczyn niezależnych od operatora OSE nie nawiązał stosunku prawnego umożliwiającego korzystanie z tej infrastruktury lub tych usług w celu świadczenia szkole usługi, o której mowa w art. 5 pkt 2 albo w art. 6 ust. 1;         2) stosunek prawny umożliwiający korzystanie z tej infrastruktury lub tych usług w celu świadczenia szkole usługi, o której mowa w art. 5 pkt 2 albo w art. 6 ust. 1, ma zostać rozwiązany lub wygasnąć w całości lub w części albo został rozwiązany lub wygasł w całości lub w części. 1c. W przypadkach, o których mowa w ust. 1b, operator OSE ustala warunki techniczne i finansowe korzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej lub usług transmisji danych z uwzględnieniem warunków ustalonych w innych porów- nywalnych stosunkach prawnych, na podstawie których operator OSE korzysta albo korzystał z tej infrastruktury lub usług.     2. Operator OSE może:         1) budować infrastrukturę telekomunikacyjną niezbędną do przygotowania OSE, jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej;         2) doprowadzić przyłącze telekomunikacyjne do szkoły w celu świadczenia usługi, o której mowa w art. 5 pkt 2, jeżeli:             a) przyłącze telekomunikacyjne nie istnieje albo             b) istniejące przyłącze nie pozwala na świadczenie szkole usługi spełniającej parametry, o których mowa w art. 5 pkt 2 – a doprowadzenie przyłącza pozwalającego na świadczenie szkole usługi spełniającej parametry, o których mowa w art. 5 pkt 2, nie jest planowane w ramach inwestycji realizowanych ze środków publicznych lub w ramach planów inwestycyjnych zgłoszonych zgodnie z przepisami wydanymi przez ministra właściwego do spraw informatyzacji na podstawie art. 27 ust. 4 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014– 2020 (Dz. U. z 2020 r. poz. 818).     3. Operator OSE:         1) zapewnia w szkole infrastrukturę obejmującą co najmniej jeden punkt dostępowy wraz z co najmniej dwudziestoczteroportowym przełącznikiem sieciowym, służącą podłączeniu w szkole komputerów, w miejscu wskazanym przez dyrektora szkoły, do szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s;         2) w szkole nieposiadającej punktu dostępowego – podłącza w szkole co najmniej jeden punkt dostępowy umożliwiający bezprzewodowe korzystanie z szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s;         3) w szkole posiadającej infrastrukturę o parametrach umożliwiających korzystanie z Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s – wykorzystuje istniejącą infrastrukturę do podłączenia w szkole komputerów, w miejscu wskazanym przez dyrektora szkoły, do szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s oraz podłącza co najmniej jeden punkt dostępowy umożliwiający bezprzewodowe korzystanie z szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s.     4. Operator OSE może zlecać instytucji gospodarki budżetowej, wobec której minister właściwy do spraw informatyzacji pełni funkcję organu założycielskiego, zadania związane z tworzeniem i utrzymaniem narzędzi i systemów informatycznych służących realizacji zadań, o których mowa w art. 5, art. 5a i art. 6, z wyłączeniem stosowania przepisów dotyczących zamówień publicznych.

Ustanowienie służebności przesyłu na gruntach stanowiących własność organu prowadzącego szkołę lub jednostki samorządu terytorialnego, na której terenie zlokalizowana jest ta szkoła, w celu doprowadzenia przyłącza tele- komunikacyjnego do tej szkoły jest nieodpłatne w okresie świadczenia szkole usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu.

Rozdział 3

Finansowanie zadań operatora OSE

    1. Wykonywanie przez operatora OSE zadań, o których mowa w art. 5 i art. 6, finansowane jest ze środków budżetu państwa lub Funduszu Szerokopasmowego, o którym mowa w art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, w formie dotacji celowej udzielanej przez ministra właściwego do spraw informatyzacji lub z budżetu środków europejskich.     2. Korzystanie przez szkołę:         1) z usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości 100 Mb/s lub usługi o niższych parametrach, świadczonej przez operatora OSE,         2) z usług, o których mowa w art. 5 pkt 3, świadczonych przez operatora OSE,         3) z usług, o których mowa w art. 5 pkt 5 – jest nieodpłatne.     3. Operator OSE pobiera opłatę wyłącznie za świadczenie szkole usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepustowości przekraczającej 100 Mb/s, jeżeli organ prowadzący szkołę albo dyrektor szkoły, za zgodą tego organu, wystąpi z wnioskiem o świadczenie takiej usługi.     4. Opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem świadczenia przez operatora OSE usługi, o której mowa w ust. 3, a kosztem świadczenia usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej prze- pustowości 100 Mb/s.     5. Operator OSE prowadzi odrębną ewidencję przychodów i kosztów związanych:         1) ze świadczeniem usługi, o której mowa w ust. 3;         2) z wykonywaniem innych zadań operatora OSE.     6. Operator OSE nie osiąga zysku z tytułu realizacji zadań określonych w ustawie.     7. Operator OSE może przeznaczać środki z wyegzekwowanych kar umownych na realizację zadań, o których mowa w art. 5, art. 5a i art. 6.

Ze środków dotacji celowej, o której mowa w art. 10 ust. 1, operator OSE w celu wykonywania zadań, o których mowa w art. 5, art. 5a i art. 6, może ponosić wydatki:         1) na nabycie i eksploatację infrastruktury telekomunikacyjnej, urządzeń i systemów informatycznych, wartości niematerialnych i prawnych, przygotowanie dokumentacji oraz analiz niezbędnych do przeprowadzenia procesu inwestycyjnego, w szczególności na sporządzenie projektów technicznych, oraz na wsparcie w procesie zakupowym i instalacyjnym;         2) na wykonanie robót budowlanych, w tym nabycie niezbędnych materiałów, dotyczących infrastruktury i urządzeń, o których mowa w pkt 1, oraz na pokrycie związanych z tymi robotami należności publicznoprawnych, należnych na podstawie odrębnych przepisów, w szczególności za wydanie decyzji, zgód i zezwoleń;         3) na pokrycie kosztów administracyjnych, w tym kosztów zatrudnienia osób uczestniczących w realizacji zadań operatora OSE na podstawie umów o pracę lub umów cywilnoprawnych, oraz kosztów związanych z zapewnieniem wsparcia użytkownikom OSE;         4) związane z uzyskaniem dostępu telekomunikacyjnego, o którym mowa w art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej;         5) na najem, dzierżawę lub leasing infrastruktury telekomunikacyjnej;         6) na usługi:             a) transmisji danych,             b) dzierżawy łączy telekomunikacyjnych,             c) dostawy energii,             d) serwisu i naprawy infrastruktury i urządzeń, o których mowa w pkt 1,             e) utrzymania i rozwoju oprogramowania i innych wartości niematerialnych i prawnych,             f) doradcze, w tym opinie prawne lub ekspertyzy,             g) o których mowa w art. 6 ust. 2;         7) na najem powierzchni wraz z kosztami eksploatacyjnymi;         8) na nabycie, tworzenie i utrzymanie usług bezpieczeństwa teleinformatycznego, o których mowa w art. 5 pkt 3;         9) na nabycie, tworzenie, utrzymanie i udostępnianie usług, o których mowa w art. 5 pkt 5;         10) na pokrycie należności publicznoprawnych oraz kosztów obsługi finansowej;         11) na opracowanie, druk i dystrybucję materiałów informacyjnych i szkoleniowych;         12) na organizację szkoleń, seminariów i warsztatów;         13) na:             a) nabycie i udostępnianie sprzętu komputerowego i innych urządzeń multimedialnych,             b) nabycie, udostępnianie i utrzymywanie usług bezprzewodowego dostępu do Internetu i urządzeń umożliwiających korzystanie z tych usług,             c) nabycie, tworzenie, udostępnianie i utrzymywanie oprogramowania – o których mowa w art. 5a;         14) na realizację działań, o których mowa w art. 5 pkt 6.

    1. Operator OSE składa wniosek o udzielenie dotacji celowej do ministra właściwego do spraw informatyzacji na wezwanie tego ministra.     2. Wniosek dotyczy co najmniej 1 pełnego roku kalendarzowego i zawiera opis zadań planowanych do zrealizowania przez operatora OSE w okresie objętym wnioskiem wraz z uzasadnieniem ich celowości oraz oszacowanie wysokości środków niezbędnych do realizacji tych zadań w tym okresie.     3. Wniosek składa się najpóźniej w terminie 30 dni od dnia doręczenia operatorowi OSE wezwania ministra właściwego do spraw informatyzacji.

Rozdział 4

Przepisy epizodyczne, przepisy przejściowe i przepis końcowy

W 2017 r. operator OSE składa wniosek, o którym mowa w art. 12 ust. 1, do dnia 31 grudnia 2017 r.

Tworzy się OSE.

    1. Maksymalny limit wydatków budżetu państwa przeznaczonych na wykonywanie zadań wynikających z niniejszej ustawy wynosi w:         1) 2018 r. – 13 000 000 zł;         2) 2019 r. – 77 000 000 zł;         3) 2020 r. – 179 000 000 zł;         4) 2021 r. – 138 000 000 zł;         5) 2022 r. – 164 000 000 zł;         6) 2023 r. – 164 000 000 zł;         7) 2024 r. – 164 000 000 zł;         8) 2025 r. – 164 000 000 zł;         9) 2026 r. – 164 000 000 zł;         10) 2027 r. – 164 000 000 zł.     2. Minister właściwy do spraw informatyzacji monitoruje wykorzystanie limitu wydatków, o których mowa w ust. 1, i dokonuje oceny wykorzystania tego limitu według stanu na koniec każdego kwartału, a w przypadku IV kwartału – według stanu na dzień 20 listopada danego roku.     3. W przypadku przekroczenia lub zagrożenia przekroczenia przyjętego na dany rok budżetowy maksymalnego limitu wydatków określonego w ust. 1 oraz w przypadku gdy w okresie od początku roku kalendarzowego do dnia ostatniej oceny, o której mowa w ust. 2, część limitu rocznego przypadającego proporcjonalnie na ten okres zostanie przekroczona co najmniej o 10 %, stosuje się mechanizm korygujący polegający na zmniejszeniu wydatków budżetu państwa będących skutkiem finansowym niniejszej ustawy.     4. Organem właściwym do wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa w ust. 3, jest minister właściwy do spraw informatyzacji.

Operator OSE świadczy usługi, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 i art. 6 ust. 1, od dnia 1 września 2018 r.

Przepisy niniejszej ustawy dotyczące szkoły stosuje się również do dotychczasowych gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, z wyjątkiem szkół dla dorosłych, oraz do dotychczasowych szkół artystycznych, a także do klas dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych szkół ponadgimnazjalnych, które są prowadzone w szkołach innego typu, do czasu zakończenia kształcenia w tych szkołach lub klasach, zgodnie z odpowiednio przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60, 949 i 2203, z 2018 r. poz. 2245, z 2019 r. poz. 1287 oraz z 2022 r. poz. 1116) oraz przepisami wydanymi na podstawie art. 18 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.

    1. Przepisu art. 7 ust. 5 nie stosuje się do szkół wskazanych w harmonogramie, o którym mowa w art. 7 ust. 1, przed dniem 1 lipca 2020 r.     2. Organ prowadzący szkołę, o której mowa w ust. 1, zapewnia tej szkole szerokopasmowy dostęp do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s najpóźniej od dnia 1 stycznia 2021 r.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia1), z wyjątkiem art. 13, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.         1) Ustawa została ogłoszona w dniu 28 listopada 2017 r.