Rozporządzenie określa warunki i tryb zwalniania żołnierzy zawodowych, zwanych dalej „żołnierzami”, z zawo- dowej służby wojskowej.

W przypadku wybrania żołnierza na posła, w tym do Parlamentu Europejskiego, senatora, na kierownicze sta- nowisko państwowe obsadzane na podstawie wyboru oraz do organów wykonawczych samorządu terytorialnego dowódca jednostki wojskowej występuje niezwłocznie do organu uprawnionego do wydania decyzji o zwolnieniu żołnierza z za- wodowej służby wojskowej, zwanego dalej „organem zwalniającym”, z wnioskiem o zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej. Do wniosku dołącza się zaświadczenie o wyborze.

W przypadku odmowy przyjęcia skierowania do wojskowej komisji lekarskiej lub nieusprawiedliwionego nie- zgłoszenia się do komisji w określonym terminie i miejscu albo niepoddania się badaniom lekarskim, do których żołnierz został zobowiązany przez wojskową komisję lekarską dowódca jednostki wojskowej występuje niezwłocznie do organu zwalniającego z wnioskiem o zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej.

W przypadku otrzymania niedostatecznej ogólnej oceny w opinii służbowej dowódca jednostki wojskowej wy- stępuje niezwłocznie do organu zwalniającego z wnioskiem o zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej. Do wniosku dołącza się ostateczną lub zweryfikowaną opinię służbową.

Żołnierza, który złożył niezgodne z prawdą oświadczenie lustracyjne, zwalnia się z zawodowej służby wojsko- wej niezwłocznie po uprawomocnieniu się wydanego przez właściwy organ orzeczenia w tej sprawie.

    1. W przypadku odmowy pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym organ właś- ciwy do wyznaczania na stanowisko służbowe niezwłocznie przesyła do organu zwalniającego wniosek o zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej wraz z jego oświadczeniem o odmowie pełnienia służby na równorzędnym lub wyższym stanowisku służbowym.     2. Przepis ust. 1 stosuje się również do żołnierza, który odmówił pełnienia służby na równorzędnym stanowisku służbowym w związku z wymierzeniem mu kary dyscyplinarnej zwolnienia z zajmowanego stanowiska służbowego i wyznaczenia na inne stanowisko służbowe.

    1. W przypadku wypowiedzenia stosunku służbowego zawodowej służby wojskowej dokonanego przez żołnie- rza wypowiedzenie to składa się do organu zwalniającego.     2. Wypowiedzenie żołnierz składa w formie pisemnej i zawiera w nim oświadczenie swojej woli wskazujące jedno- znacznie na zamiar wypowiedzenia stosunku służbowego.     3. Wypowiedzenie uważa się za dokonane, jeżeli zostało ono złożone przez żołnierza bezpośrednio i za potwierdze- niem w kancelarii jednostki wojskowej albo wysłane przesyłką poleconą na adres jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni zawodową służbę wojskową.     4. Dowódca jednostki wojskowej, do którego wpłynęło wypowiedzenie żołnierza, przesyła je niezwłocznie bezpo- średnio do organu zwalniającego oraz do wiadomości swoich przełożonych będących w podległości tego organu, o ile sam nie jest tym organem.     5. Przełożeni dowódcy jednostki wojskowej, o których mowa w ust. 4, w terminie 14 dni mogą przedstawić swoją opinię w przedmiocie skrócenia okresu wypowiedzenia i przesłać ją do organu uprawnionego do zwolnienia z zawodowej służby wojskowej. Jeśli opinia nie zostanie przedstawiona w tym terminie, uznaje się, że brak jest sprzeciwu wobec uwzględnienia w całości zawartego w wypowiedzeniu żądania, a opinia została wyrażona w sposób milczący.     6. W przypadku gdy żołnierz złoży wypowiedzenie, organ zwalniający wydaje decyzję o zwolnieniu żołnierza z za- wodowej służby wojskowej i w tej decyzji określa wynikającą z wypowiedzenia datę zwolnienia z zawodowej służby wojskowej.     7. Wycofanie wypowiedzenia może nastąpić na pisemny wniosek żołnierza i za zgodą organu zwalniającego. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio.     8. Złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 7, nie wstrzymuje wykonania decyzji, o której mowa w ust. 6.

W przypadku niewyznaczenia żołnierza zawodowego na stanowisko służbowe w czasie pozostawania w dyspozycji organ zwalniający w decyzji o zwolnieniu ustala datę zwolnienia na pierwszy dzień po upływie okresu pozostawania w dyspozycji.

W przypadku nieobecności w służbie jednorazowo przez okres 3 dni roboczych, która nie została usprawiedli- wiona dowódca jednostki wojskowej występuje do organu zwalniającego z wnioskiem o zwolnienie żołnierza z zawodo- wej służby wojskowej.

W przypadku zwolnienia z zawodowej służby wojskowej żołnierza pełniącego zawodową służbę wojskową w trakcie kształcenia, który nie ukończył nauki na uczelni wojskowej, w szkole podoficerskiej, centrum lub ośrodku szkole- nia, organ zwalniający stwierdza fakt zwolnienia z zawodowej służby wojskowej, o ile żołnierz nie złożył wniosku o dalsze pełnienie zawodowej służby wojskowej w jednostce wojskowej i nie został powołany do tej służby.

Dowódca jednostki wojskowej w przypadku:         1) skazania żołnierza prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności lub aresztu wojskowego z warunkowym zawieszeniem wykonania tej kary,         2) skazania żołnierza prawomocnym wyrokiem na karę ograniczenia wolności, pozbawienia wolności lub karę aresztu wojskowego,         3) zachowania naruszającego godność lub honor żołnierza lub zachowania nielicującego z powagą służby oraz godzą- cego w dobre imię lub interes Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,         4) upływu 12 miesięcy zawieszenia żołnierza w czynnościach służbowych, jeżeli nie ustały przyczyny będące podstawą zawieszenia,         5) popełnienia przez żołnierza czynu o znamionach przestępstwa albo przestępstwa skarbowego, jeżeli popełnienie czynu jest oczywiste i uniemożliwia dalsze pozostawanie w służbie,         6) upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania pełnienia przez żołnierza służby z powodu choroby lub pobytu w szpitalu albo innym podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świad- czenia zdrowotne oraz niewystępowania przesłanek, o których mowa w art. 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1732, 2140 i 2476) – sporządza wniosek o zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej i składa ten wniosek do organu zwalniającego.

Dowódca jednostki wojskowej w przypadku:         1) odmowy wydania lub cofnięcia żołnierzowi wymaganego poświadczenia bezpieczeństwa,         2) otrzymania przez żołnierza dostatecznej ogólnej oceny w opinii służbowej – może wystąpić z wnioskiem do organu zwalniającego o zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej.

    1. W przypadku niewyznaczenia żołnierza na stanowisko służbowe na kolejną kadencję organ zwalniający – jeśli nie wyznaczono żołnierza na inne stanowisko służbowe – wydaje decyzję o zwolnieniu żołnierza z zawodowej służ- by wojskowej.     2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, zwolnienie następuje w terminie określonym w art. 228 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, zwanej dalej „ustawą”.

Zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej w przypadku zaistnienia potrzeb Sił Zbrojnych następuje – za jego pisemną zgodą – w dniu uzgodnionym z żołnierzem.

    1. W przypadkach, o których mowa w § 2–6, § 9, § 12 i § 13, organ zwalniający wydaje decyzję o zwolnieniu żołnierza z zawodowej służby wojskowej, a w decyzji określa datę zwolnienia.     2. Zwolnienie żołnierza przebywającego na urlopie macierzyńskim z zawodowej służby wojskowej w przypadkach, o których mowa w ust. 1, następuje z dniem następującym po ostatnim dniu urlopu macierzyńskiego.

    1. W przypadkach, o których mowa w § 2–6, § 8–10 i § 12, jeżeli organem uprawnionym do występowania z wnioskiem o zwolnienie żołnierza z zawodowej służby wojskowej jest organ zwalniający, nie sporządza się wniosku o zwolnienie.     2. W przypadku gdy zostanie podjęta decyzja o zwolnieniu żołnierza z zawodowej służby wojskowej, organ, o którym mowa w ust. 1, informuje o tym organ uprawniony do wyznaczania na stanowisko służbowe, o ile sam nie jest tym organem.

Żołnierza:         1) który zrzekł się obywatelstwa polskiego,         2) któremu wymierzono karę dyscyplinarną usunięcia (zwolnienia) z zawodowej służby wojskowej,         3) wobec którego orzeczono środek karny wydalenia z zawodowej służby wojskowej,         4) który utracił stopień wojskowy albo został zdegradowany,         5) wobec którego prawomocnie orzeczono o wymierzeniu kary dyscyplinarnej usunięcia z zawodowej służby wojskowej,         6) wobec którego prawomocnie orzeczono środki karne pozbawienia praw publicznych, wydalenia z zawodowej służby wojskowej lub zakazu wykonywania zawodu żołnierza zawodowego,         7) którego skazano prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności lub aresztu wojskowego bez warun- kowego zawieszenia jej wykonania,         8) który został prawomocnie ukarany przez organ właściwego samorządu zawodowego karą zawieszenia lub pozbawie- nia prawa wykonywania zawodu (specjalności zawodowej), o ile brak jest możliwości wyznaczenia tego żołnierza na inne stanowisko służbowe – zwalnia się z zawodowej służby wojskowej z dniem uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w tej sprawie odpowiednio przez organ lub sąd właściwy do tego orzekania.

    1. Żołnierza, który został uznany przez wojskową komisję lekarską za niezdolnego do zawodowej służby woj- skowej, zwalnia się z tej służby z dniem, w którym decyzja komisji stała się ostateczna.     2. Jeśli wojskowa komisja lekarska ustali, że żołnierz jest niezdolny do zawodowej służby wojskowej, dowódca jednostki wojskowej zwalnia go z wykonywania obowiązków służbowych. Fakt zwolnienia z wykonywania obowiązków służbowych dowódca jednostki wojskowej stwierdza w rozkazie dziennym.

    1. W przypadku gdy Minister Obrony Narodowej wyrazi zgodę na dalsze pełnienie przez żołnierza zawodowej służby wojskowej po osiągnięciu wieku 60 lat, kierownik komórki organizacyjnej, o którym mowa w art. 70 ust. 3 pkt 3 ustawy, wydaje do celów ewidencyjnych decyzję zawierającą termin zwolnienia żołnierza z zawodowej służby wojskowej określony przez Ministra Obrony Narodowej.     2. Jeśli żołnierz złoży wniosek, o którym mowa w art. 227 ustawy, nie wstrzymuje to zwolnienia go z zawodowej służby wojskowej w przypadku osiągnięcia wieku 60 lat.

Decyzję o zwolnieniu żołnierza z zawodowej służby wojskowej wykonują:         1) dowódca jednostki wojskowej;         2) rektor-komendant uczelni wojskowej, komendant szkoły podoficerskiej, komendant centrum szkolenia lub ośrodka szkolenia;         3) kierownik komórki organizacyjnej, o którym mowa w art. 70 ust. 3 pkt 3 ustawy – w stosunku do żołnierza pełniącego zawodową służbę wojskową w instytucji krajowej lub instytucji zagranicznej oraz żołnierzy, o których mowa w art. 201 ust. 2 ustawy.

    1. Dowódca jednostki wojskowej w przypadkach, o których mowa w art. 226 pkt 2, 4, 6–10 i 16 oraz art. 228 ust. 1 ustawy, doręcza żołnierzowi decyzję zwalniającą go z zawodowej służby wojskowej.     2. Doręczenie decyzji, o której mowa w ust. 1, odbywa się na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 i 2185). Decyzję może także doręczyć osobiście dowódca jednostki wojskowej lub osoba przez niego upoważniona – w miejscu zastania żołnierza.     3. Jeżeli dowódca jednostki wojskowej nie może wykonać decyzji o zwolnieniu żołnierza z zawodowej służby woj- skowej, niezwłocznie informuje o tym organ zwalniający i podaje przyczyny zwłoki.     4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, organ zwalniający może określić nowy termin zwolnienia żołnierza z za- wodowej służby wojskowej.

    1. Do przesyłanych do organu zwalniającego wniosków w sprawie zwolnienia z zawodowej służby wojskowej dołącza się dokumenty mogące stanowić podstawę do tego zwolnienia.     2. Wnioski i dokumenty, o których mowa w ust. 1, oraz opinie przełożonych w sprawach zwolnienia z zawodowej służby wojskowej mogą być przekazywane za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344) organizowanych przez resort obrony narodowej.     3. Fakt złożenia przez żołnierza wypowiedzenia, wyrażenia zgody na skrócenie okresu wypowiedzenia oraz wyraże- nia zgody na wycofanie wypowiedzenia uwzględnia się niezwłocznie, nie później niż w ciągu 5 dni od jego zaistnienia w ewidencji wojskowej prowadzonej w systemie elektronicznym.

    1. Podstawę wydania decyzji o skreśleniu z ewidencji żołnierza, który:         1) zmarł lub został uznany za zmarłego, stanowią odpis aktu zgonu lub orzeczenie sądu o uznaniu za zmarłego;         2) zaginął, a jeszcze nie może być wydane orzeczenie sądu o uznaniu go za zmarłego, stanowi prawomocne postano- wienie prokuratora do spraw wojskowych wydane w tej sprawie.     2. Decyzje, o których mowa w ust. 1, do celów ewidencyjnych wydaje kierownik komórki organizacyjnej, o którym mowa w art. 70 ust. 3 pkt 3 ustawy.

    1. Jeżeli żołnierz, w stosunku do którego została wydana decyzja o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej, jest w trakcie hospitalizacji w podmiocie leczniczym, dowódca jednostki wojskowej, w której ten żołnierz ostatnio pełnił służbę, doręcza za pokwitowaniem zwalnianemu żołnierzowi tę decyzję.     2. Decyzja o zwolnieniu żołnierza z zawodowej służby wojskowej podlega wykonaniu również wtedy, gdy żołnierz przebywa na zwolnieniu lekarskim lub jest w trakcie hospitalizacji w podmiocie leczniczym.

    1. W przypadku zwolnienia z zawodowej służby wojskowej żołnierza, w stosunku do którego zastosowano tym- czasowe aresztowanie, decyzję o zwolnieniu przesyła się do dowódcy jednostki wojskowej, w której ten żołnierz ostatnio pełnił służbę, oraz do sądu, który zastosował ten środek zapobiegawczy, a także do właściwego prokuratora do spraw wojskowych.     2. Dowódca jednostki wojskowej wykonujący decyzję o zwolnieniu żołnierza z zawodowej służby wojskowej dorę- cza za pokwitowaniem tymczasowo aresztowanemu żołnierzowi tę decyzję.

W przypadku zwolnienia z zawodowej służby wojskowej żołnierza odbywającego karę pozbawienia wolności (aresztu wojskowego) wydany do celów ewidencyjnych rozkaz personalny stwierdzający fakt zwolnienia z zawodowej służby wojskowej dowódca jednostki wojskowej doręcza za pokwitowaniem żołnierzowi oraz przesyła do sądu, który wydał wyrok w pierwszej instancji.

W ramach rozliczenia związanego ze zwolnieniem żołnierza z zawodowej służby wojskowej dowódca jednost- ki wojskowej odbiera od niego w szczególności broń osobistą i inne uzbrojenie oraz wyekwipowanie, dokumenty służbo- we, a także wyposażenie wojskowe – wydane mu na czas pełnienia służby.

W przypadku wystąpienia kilku obligatoryjnych przesłanek zwolnienia żołnierza zawodowego z zawodowej służby wojskowej organ wszczyna postępowanie w sprawie zwolnienia żołnierza ze służby na podstawie przesłanki, któ- rej skutek w postaci zwolnienia wystąpi najwcześniej.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.1) Minister Obrony Narodowej: z up. M. Wiśniewski         1) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 maja 2014 r. w sprawie zwal- niania żołnierzy zawodowych z zawodowej służby wojskowej (Dz. U. poz. 670 oraz z 2017 r. poz. 233), które zgodnie z art. 822 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. poz. 2305 oraz z 2023 r. poz. 347) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.