w sprawie opłat elektronicznych pobieranych w Systemie Poboru Opłaty Elektronicznej KAS oraz przekazywania kar grzywny (DU/2022/2656)

t.j.

status: obowiązujący

Rozporządzenie określa:         1) tryb, sposób, termin oraz warunki wnoszenia opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, zwanej dalej „opłatą elektroniczną”, i jej rozliczania;         2) tryb, sposób i termin dokonywania zwrotu opłaty elektronicznej w przypadku gdy opłata ta została wniesiona w kwocie wyższej niż należna oraz nienależnie pobranej opłaty elektronicznej;         3) tryb, sposób i termin przekazywania opłat elektronicznych oraz kar grzywny, o których mowa w art. 13na ust. 1 i art. 13naa ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, zwanej dalej „ustawą”, na rachunek Kra- jowego Funduszu Drogowego;         4) przypadki, w których ustanawiane jest zabezpieczenie należności z tytułu opłat elektronicznych, formę i sposób jego ustalania oraz tryb, sposób i termin dokonywania zwrotu tego zabezpieczenia.

Opłatę elektroniczną wnosi się w trybie:         1) przedpłaty – dokonywanej przed rozpoczęciem korzystania z dróg krajowych lub ich odcinków, za przejazd którymi jest pobierana opłata elektroniczna, w wysokości pozwalającej na odbycie planowanego przejazdu, nie niższej niż 20 zł, albo         2) płatności okresowej z zabezpieczeniem – po zatwierdzeniu przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, zwanego dalej „pobierającym opłatę”, prawidłowo złożonego zabezpieczenia umożliwiającego bezwarunkowe, natychmiastowe, pełne i nieodwołalne ściągnięcie należnej opłaty elektronicznej w przypadku nieterminowego uiszczenia tej opłaty.

Wniesienie opłaty elektronicznej w trybie przedpłaty i w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem może na- stąpić w sposób:         1) bezgotówkowy z wykorzystaniem:             a) karty płatniczej,             b) karty flotowej wydawanej przez dostawcę kart flotowych, o którym mowa w art. 13iba ust. 1 ustawy,             c) przelewu na rachunek bankowy,             d) płatności online albo         2) gotówkowy.         1) Minister Finansów kieruje działem administracji rządowej – finanse publiczne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2022 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Finansów (Dz. U. poz. 939).

    1. Zabezpieczenie jest ustanawiane w przypadku planowanego rozpoczęcia wnoszenia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem.     2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, zabezpieczenie ustanawia się w formie:         1) pieniężnej, z wykorzystaniem:             a) karty płatniczej,             b) przelewu na rachunek bankowy,             c) płatności online;         2) gwarancji bankowej;         3) gwarancji ubezpieczeniowej;         4) poręczenia udzielonego przez podmiot, którego zdolność do spłaty zobowiązań w roku kalendarzowym, w którym przypada data udzielenia poręczenia, została oceniona na poziomie:             a) co najmniej BBB+ albo Baa1 przyznawanym przez agencje ratingowe określone w przepisach wydanych na podstawie art. 2c ust. 3 ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1613) albo             b) odpowiadającym co najmniej poziomowi BBB+ albo Baa1 przyznawanym przez agencje ratingowe o międzyna- rodowej renomie.     3. Korzystający z dróg publicznych ustanawia zabezpieczenie w jednej formie.     4. Zabezpieczenie ustanowione w formie określonej w ust. 2:         1) pkt 1 jest wnoszone bezterminowo;         2) pkt 2–4 jest ustanawiane na okres nie krótszy niż rok.     5. Kwotę minimalnego zabezpieczenia oblicza się według następującego wzoru: Z = S × R × 1,3 gdzie poszczególne symbole oznaczają: Z – kwotę minimalnego zabezpieczenia w odniesieniu do jednego pojazdu, S – przewidywaną liczbę, nie niższą niż 2000, kilometrów przejazdu po drogach krajowych lub ich odcinkach, za przejazd którymi pobiera się opłatę elektroniczną, w ciągu 45 dni w odniesieniu do jednego pojazdu, R – stawkę opłaty elektronicznej dla danego pojazdu za jeden kilometr ustaloną w przepisach wydanych na podstawie art. 13ha ust. 6 ustawy.     6. W przypadku gdy korzystający z dróg publicznych podaje w rejestrze uiszczających opłatę elektroniczną dane więcej niż jednego pojazdu, kwota minimalnego zabezpieczenia stanowi sumę kwot minimalnego zabezpieczenia obliczanych odrębnie dla wszystkich pojazdów przypisanych do kont rozliczeniowych korzystającego z dróg publicznych w ramach jednego zestawu kont rozliczeniowych.

Gwarancja, o której mowa w § 4 ust. 2 pkt 2 i 3, zawiera co najmniej:         1) oznaczenie gwaranta;         2) numer zestawu kont rozliczeniowych, do których składana jest gwarancja;         3) kwotę zabezpieczenia;         4) zobowiązanie gwaranta, że niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wystawienia żądania płatności przez pobierającego opłatę, nieodwołalnie i bezwarunkowo zapłaci kwotę wskazaną w tym żądaniu do maksymalnej łącznej kwoty wskazanej przez gwaranta;         5) datę początku obowiązywania zabezpieczenia;         6) datę ważności zabezpieczenia.

    1. Warunkiem wnoszenia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem jest zatwierdze- nie przez pobierającego opłatę, prawidłowo złożonego przez korzystającego z dróg publicznych, zabezpieczenia w formie określonej w § 4 ust. 2.     2. Pobierający opłatę bez zbędnej zwłoki powiadamia korzystającego z dróg publicznych o zatwierdzeniu złożonego zabezpieczenia albo odmowie zatwierdzenia zabezpieczenia.

    1. W przypadku wniesienia opłaty elektronicznej w trybie przedpłaty lub płatności okresowej z zabezpieczeniem albo wniesienia zabezpieczenia w formie pieniężnej przelewem na rachunek bankowy opłatę albo zabezpieczenie wnosi się na rachunek bankowy przypisany korzystającemu z dróg publicznych przez pobierającego opłatę w systemie teleinforma- tycznym, o którym mowa w art. 13hb ust. 1bb ustawy, zwanym dalej „Systemem Poboru Opłaty Elektronicznej KAS”, do odrębnych indywidualnych kont rozliczeniowych korzystającego z dróg publicznych, do których są przypisane pojazdy.     2. Przypisywanie środków pieniężnych na indywidualnym koncie rozliczeniowym korzystającego z dróg publicznych następuje w terminie 3 dni roboczych od ich wpływu na rachunek bankowy wskazany przez pobierającego opłatę.

    1. Pobierający opłatę elektroniczną wystawia korzystającemu z dróg publicznych, za pośrednictwem Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS, dokument informujący o wysokości naliczonej opłaty elektronicznej w danym miesiącu, zwany dalej „dokumentem informującym”.     2. Dokument informujący jest wystawiany w terminie 7 dni roboczych po zakończeniu miesiąca, w którym został wykonany przejazd po drogach krajowych lub ich odcinkach, za przejazd którymi jest pobierana opłata elektroniczna.     3. Wniesienie opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem następuje w terminie wskaza- nym w dokumencie informującym. W przypadku nieterminowego wniesienia opłaty elektronicznej wystawiany jest do- kument, w którym ujmuje się wysokość naliczonych odsetek ustawowych.     4. Środki pieniężne wniesione z tytułu opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem są przypisywane do najwcześniej wystawionego dokumentu informującego lub najwcześniej wystawionego dokumentu, w którym ujęto wysokość naliczonych odsetek ustawowych, dotyczącego opłat, które nie zostały opłacone lub zostały opłacone w części.     5. W przypadku niewniesienia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem w terminie wskazanym w dokumencie informującym lub w dokumencie, w którym ujęto wysokość naliczonych odsetek ustawowych, następnego dnia roboczego po upływie tego terminu, pobierający opłatę, za pośrednictwem Systemu Poboru Opłaty Elek- tronicznej KAS, wystawia korzystającemu z dróg publicznych monit o nieterminowej płatności, w którym określa termin na wniesienie należnej opłaty lub odsetek, nie krótszy niż 3 dni robocze.     6. Zakończenie wnoszenia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem następuje:         1) z upływem terminu wskazanego w monicie o nieterminowej płatności;         2) z dniem stwierdzenia przez pobierającego opłatę, że wysokość należności z tytułu opłaty elektronicznej lub naliczo- nych odsetek osiągnęła 99% wysokości wniesionego zabezpieczenia;         3) w terminie 30 dni roboczych od złożenia przez korzystającego z dróg publicznych wniosku o zakończenie wnoszenia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem;         4) z upływem terminu, o którym mowa w § 9, w przypadku gdy pobierającemu opłatę nie zostało przedstawione przez korzystającego z dróg zabezpieczenie należności z tytułu opłaty elektronicznej.     7. W przypadku zakończenia wnoszenia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem po- bierający opłatę:         1) tworzy korzystającemu z dróg publicznych konta rozliczeniowe do wnoszenia opłaty elektronicznej w trybie przed- płaty, z saldem w wysokości 0 PLN, w liczbie odpowiadającej liczbie kont rozliczeniowych utworzonych do wno- szenia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem;         2) wystawia dokument informujący za okres od początku miesiąca, w którym został wykonany przejazd po drogach krajowych lub ich odcinkach, za przejazd którymi jest pobierana opłata elektroniczna, do dnia zakończenia wnosze- nia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem.     8. W przypadku zakończenia wnoszenia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem oraz niewywiązania się przez korzystającego z dróg publicznych z obowiązku wniesienia tej opłaty należność pobiera się w całości z zabezpieczenia.

Nie później niż na 30 dni przed wygaśnięciem zabezpieczenia ustanowionego w formie określonej w § 4 ust. 2 pkt 2–4 korzystający z dróg publicznych przedstawia pobierającemu opłatę dokument nowego zabezpieczenia należności z tytułu opłaty elektronicznej lub ustanawia zabezpieczenie w formie pieniężnej.

Zwrotu zabezpieczenia ustanowionego w formie określonej w § 4 ust. 2 dokonuje się na pisemny wniosek ko- rzystającego z dróg publicznych w terminie 30 dni roboczych od dnia zamknięcia przez pobierającego opłatę zestawu kont rozliczeniowych, pod warunkiem rozliczenia należnej opłaty elektronicznej. Zwrotu zabezpieczenia ustanowionego w formie określonej w § 4 ust. 2 pkt 1 dokonuje się na wskazany przez korzystającego z dróg publicznych rachunek ban- kowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

    1. Korzystający z dróg publicznych może złożyć, w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej opatrzo- nej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, do pobierającego opłatę reklamację w zakresie prawidłowości naliczonej lub wniesionej opłaty elektronicznej, w terminie 6 miesięcy od dnia do- ręczenia w Systemie Poboru Opłaty Elektronicznej KAS dokumentu informującego.     2. Reklamację złożoną po upływie terminu, o którym mowa w ust. 1, pozostawia się bez rozpatrzenia.     3. Złożenie reklamacji nie zwalnia z obowiązku wniesienia opłaty elektronicznej w wysokości określonej w doku- mencie informującym.     4. Pobierający opłatę rozpatruje reklamację w terminie 30 dni roboczych od dnia jej otrzymania.     5. W przypadku odmowy uznania reklamacji w całości lub w części odpowiedź na reklamację zawiera uzasadnienie.     6. W przypadku uznania reklamacji w całości lub w części nadpłacona kwota opłaty elektronicznej stanowi:         1) przedpłatę, jeżeli w dniu uznania reklamacji korzystający z dróg publicznych jest zarejestrowany w rejestrze uiszcza- jących opłatę elektroniczną – w przypadku opłaty elektronicznej wnoszonej w trybie przedpłaty;         2) nienależnie pobraną opłatę elektroniczną – w przypadku opłaty elektronicznej wnoszonej w trybie płatności okreso- wej z zabezpieczeniem;         3) podstawę do zwrotu środków, w przypadku gdy korzystający z dróg publicznych nie jest zarejestrowany w rejestrze uiszczających opłatę elektroniczną.

    1. Pobierający opłatę, na pisemny wniosek korzystającego z dróg publicznych, dokonuje zwrotu:         1) nienależnie pobranej opłaty elektronicznej,         2) niewykorzystanych środków stanowiących saldo konta rozliczeniowego, na które zostały wniesione na poczet opłaty elektronicznej w trybie przedpłaty,         3) środków pozostałych po zamknięciu konta rozliczeniowego, dokonanego na pisemny wniosek korzystającego z dróg publicznych – w sposób, w jaki zostały one wniesione.     2. Pobierający opłatę rozpatruje wniosek, o którym mowa w ust. 1, w terminie 30 dni roboczych od dnia jego otrzymania.     3. Zwrot jest dokonywany w terminie 30 dni roboczych od dnia uznania wniosku, o którym mowa w ust. 1, za zasadny.     4. Jeżeli nie ma możliwości dokonania zwrotu w sposób, o którym mowa w ust. 1, zwrot jest dokonywany na wska- zany przez korzystającego z dróg publicznych rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo- -kredytowej.

Pobierający opłatę identyfikuje wpłaty środków z tytułu opłaty elektronicznej nie rzadziej niż raz:         1) w tygodniu − w przypadku opłaty elektronicznej wnoszonej w trybie przedpłaty;         2) w miesiącu − w przypadku opłaty elektronicznej wnoszonej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem;         3) na 2 tygodnie − w przypadku opłaty elektronicznej wnoszonej przez dostawcę EETS.

    1. Pobierający opłatę przekazuje środki z tytułu opłaty elektronicznej na rachunek bankowy Krajowego Fundu- szu Drogowego niezwłocznie, nie później niż w terminie jednego dnia roboczego:         1) po zakończeniu tygodnia, w którym nastąpiło rozliczenie zidentyfikowanej opłaty elektronicznej – w przypadku uiszczania opłaty elektronicznej w trybie przedpłaty;         2) od dnia, w którym opłata elektroniczna została zidentyfikowana – w przypadku wniesienia opłaty elektronicznej w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem;         3) od dnia, w którym opłata elektroniczna została zidentyfikowana na rachunku pobierającego opłatę, z którym dostaw- ca EETS zawarł umowę, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1 ustawy – w przypadku wniesienia opłaty elektronicznej przez dostawcę EETS.     2. Środki z kar grzywny, o których mowa w art. 13na ust. 1 i art. 13naa ust. 1 i 2 ustawy, nakładanych i pobieranych przez organy wymienione w art. 13na ust. 2 ustawy, pobierający opłatę przekazuje na rachunek bankowy Krajowego Funduszu Drogowego w terminie 2 dni roboczych po zakończeniu tygodnia, w którym zostały one zaksięgowane na rachunku pobierającego opłatę.

    1. W przypadku wniesienia przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zabezpieczenia w trybie płatności okresowej z zabezpieczeniem w formie:         1) pieniężnej, zabezpieczenie to zachowuje ważność;         2) innej niż pieniężna, zabezpieczenie to zachowuje ważność przez okres, na jaki zostało ustanowione.     2. Do zwrotu zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wniesionego lub ustanowionego w okresie od dnia 15 czerwca 2021 r. do dnia 17 grudnia 2022 r. i niezwróconego przed dniem 18 grudnia 2022 r. stosuje się przepisy ni- niejszego rozporządzenia.

    1. Do:         1) rozliczenia opłaty elektronicznej wniesionej przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia,         2) reklamacji w zakresie prawidłowości naliczonej opłaty elektronicznej, złożonej i nierozpatrzonej przed dniem wej- ścia w życie niniejszego rozporządzenia,         3) zwrotu nienależnie pobranej opłaty elektronicznej, wniesionej przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządze- nia i niezwróconej do tego dnia – stosuje się przepisy niniejszego rozporządzenia.     2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do zwrotu środków wpłaconych na poczet opłaty elektronicznej, wniesionych do dnia 14 czerwca 2021 r. i niezwróconych do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. W takim przypadku stosuje się przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie wnoszenia i rozliczania opłat elektronicznych (Dz. U. poz. 1406 oraz z 2018 r. poz. 2015), w brzmieniu z dnia 14 czerwca 2021 r., z tym że zwrot środków wpłaconych na poczet opłaty elektronicznej jest dokonywany w terminie 12 miesięcy od dnia złożenia żądania na piśmie, zgodnie z tymi przepisami.

Przepis § 12 ust. 2 stosuje się do wniosków złożonych od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 18 grudnia 2022 r.2) Minister Finansów: M. Rzeczkowska         2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 r. w sprawie opłat elektronicznych pobieranych w Systemie Poboru Opłaty Elektronicznej KAS oraz przekazywania kar pie- niężnych (Dz. U. poz. 1058), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 15 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1005).