Rozporządzenie określa:         1) szczegółowy sposób funkcjonowania i organizacji okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich;         2) sposób dokumentowania pobytu nieletnich w ośrodkach, zakładach i schroniskach, o których mowa w pkt 1;         3) szczegółowy sposób zapewnienia bezpieczeństwa w ośrodkach, zakładach i schroniskach, o których mowa w pkt 1.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:         1) odkosach – rozumie się przez to kraty metalowe lub pręty metalowe połączone drutem ostrzowym lub kolczastym, instalowane na murach bądź przed otworami okiennymi;         2) ośrodku – rozumie się przez to okręgowy ośrodek wychowawczy;         3) schronisku – rozumie się przez to schronisko dla nieletnich;         4) stanowisku ochrony – rozumie się przez to miejsce, odcinek lub rejon, powierzone pracownikowi ośrodka, zakładu lub schroniska, celem realizacji zadań związanych z ochroną;         5) terenie ośrodka, zakładu lub schroniska – rozumie się przez to teren, który ogranicza zewnętrzna linia ogrodzenia ochronnego lub inne oznaczenie granic ośrodka, zakładu lub schroniska;         6) ustawie – rozumie się przez to ustawę z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich;         7) zabezpieczeniach techniczno-ochronnych – rozumie się przez to zabezpieczenia mechaniczne, elektryczne, elektro- niczne lub budowlane stosowane w systemie ochrony ośrodka, zakładu lub schroniska;         8) zakładzie – rozumie się przez to zakład poprawczy;         9) zmianie – rozumie się przez to grupę pracowników powołaną do wykonywania w jednym czasie zadań z zakresu ochrony ośrodka, zakładu lub schroniska.

W ośrodkach:         1) kształcenie ogólne i zawodowe oraz zatrudnianie prowadzi się na terenie ośrodka lub poza ośrodkiem, z uwzględnieniem postaw, potrzeb, uzdolnień i zainteresowań nieletnich;         2) praktyczna nauka zawodu nieletnich i kształcenie ustawiczne może odbywać się poza ośrodkiem;         3) zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie ośrodka lub poza ośrodkiem.

    1. System wychowawczy resocjalizacyjny obejmuje w szczególności:         1) badania pedagogiczne i psychologiczne, umożliwiające zdiagnozowanie nieletniego;         2) prognozę wskazującą najskuteczniejsze metody oddziaływania w stosunku do nieletniego;         3) zasadę indywidualizacji;         4) określenie kryteriów oceny postępów nieletniego w procesie resocjalizacji;         5) ofertę resocjalizacyjną w zakresie opieki, wychowania, nauczania, rozwoju zainteresowań i uzdolnień oraz oddzia- ływań terapeutycznych;         6) ocenę skuteczności realizowanych działań;         7) proces usamodzielniania.     2. System wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny obejmuje założenia systemu resocjalizacyjnego oraz uspraw- nianie zaburzonych funkcji rozwojowych i intelektualnych nieletniego poprzez kompensowanie i stymulowanie jego roz- woju.     3. System wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny obejmuje założenia systemu resocjalizacyjnego oraz w szczególności zaplanowanie i realizację oddziaływań terapeutycznych.

    1. System wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny stosuje się wobec nieletnich z niepełnosprawnością in- telektualną.     2. System wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny stosuje się wobec nieletnich:         1) mających problem ze szkodliwym lub nałogowym nadużywaniem substancji psychoaktywnych;         2) z zaburzeniami rozwoju osobowości na tle organicznego uszkodzenia centralnego układu nerwowego;         3) z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi;         4) z zaburzeniami zachowania wymagającymi stałej opieki psychiatrycznej.

W ośrodkach przeznaczonych dla nieletnich w normie intelektualnej:         1) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjny, liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 12;         2) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny, liczba nieletnich w grupie wychowaw- czej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6.

W ośrodkach przeznaczonych dla nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną, w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny, liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 8.

Liczba nieletnich w grupach warsztatowych powinna wynosić połowę liczby nieletnich w oddziale szkolnym określonej dla każdego rodzaju ośrodka.

W przypadkach uzasadnionych względami wychowawczymi lub organizacyjnymi Minister Sprawiedliwości, na wniosek dyrektora ośrodka, może okresowo, nie dłużej jednak niż na okres 6 miesięcy, zwiększyć liczbę nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym, nie więcej jednak niż o 3 nieletnich, z zachowaniem liczby grup w ośrodku.

    1. W ośrodku prowadzi się działalność resocjalizacyjną na podstawie rocznego planu pracy.     2. Plan, o którym mowa w ust. 1, opracowuje dyrektor ośrodka przy współpracy z nauczycielami zajmującymi sta- nowiska kierownicze w ośrodku.     3. W planie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się:         1) zadania do realizacji w obszarach funkcjonowania ośrodka:             a) wychowanie, opieka, edukacja i oddziaływania terapeutyczne,             b) wspomaganie indywidualnego rozwoju nieletniego,             c) współpraca ze środowiskiem, w tym usamodzielnianie,             d) kalendarium imprez i uroczystości,             e) wykaz realizowanych programów,             f) przydział czynności i zadań dodatkowych nauczycieli;         2) plan ewaluacji wybranych obszarów działalności ośrodka;         3) sposób realizacji wniosków z nadzoru pedagogicznego sprawowanego w poprzednim roku.

    1. Podstawą organizacji pracy ośrodka w roku szkolnym jest arkusz organizacji pracy ośrodka, który określa formy jego działalności.     2. Arkusz organizacji pracy ośrodka opracowuje dyrektor ośrodka przy współpracy z nauczycielami zajmującymi stanowiska kierownicze w ośrodku i przedkłada do zatwierdzenia Ministrowi Sprawiedliwości w terminie do dnia 31 maja każdego roku.     3. Minister Sprawiedliwości zatwierdza arkusz organizacji pracy ośrodka w terminie do dnia 14 sierpnia każdego roku.     4. Zmiany w organizacji pracy ośrodka w ciągu roku wprowadza się aneksem do arkusza organizacji pracy ośrodka. Przepis ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Dyrektor ośrodka przedstawia regulamin ośrodka do zatwierdzenia Ministrowi Sprawiedliwości.

    1. W skład ośrodka wchodzą:         1) internat;         2) szkoła albo szkoły i warsztaty szkolne;         3) zespół pomocy psychologiczno-pedagogicznej;         4) inne działy zapewniające realizację zadań ośrodka.     2. Dla zapewnienia prawidłowej realizacji zadań ośrodek posiada:         1) pomieszczenia mieszkalne oraz higieniczno-sanitarne;         2) pomieszczenia do zajęć edukacyjnych, w tym pracownie, warsztaty, laboratoria z zapleczem na środki dydaktyczne;         3) salę gimnastyczną;         4) bibliotekę;         5) pomieszczenia do udzielania świadczeń zdrowotnych;         6) pomieszczenia do prowadzenia zajęć psychologiczno-pedagogicznych;         7) izbę chorych;         8) w ośrodku, o którym mowa w art. 135 ust. 1 ustawy – pomieszczenia przeznaczone na dom dla matki i dziecka;         9) tereny i urządzenia do zajęć rekreacyjnych i sportowych.     3. Organizację i funkcjonowanie szkół i warsztatów szkolnych określają odrębne przepisy.     4. Organizację i funkcjonowanie internatu, zespołu pomocy psychologiczno-pedagogicznej i innych działów realizu- jących zadania ośrodka określa regulamin.

Realizując zadania, o których mowa w art. 332 ust. 1 i 3 ustawy, dyrektor ośrodka:         1) tworzy w ośrodku warunki do indywidualnego oddziaływania na nieletnich;         2) utrzymuje bezpieczeństwo i porządek wewnętrzny, w tym zabezpieczenia ośrodka w sposób uniemożliwiający samo- wolne oddalenie się nieletnich z ośrodka lub ich uwolnienie przez osoby z zewnątrz oraz inne bezprawne działania;         3) zapewnia nieletnim właściwe warunki bytowe, sanitarne i zdrowotne.

    1. Zebrania rady ośrodka odbywają się z inicjatywy przewodniczącego lub na wniosek organu sprawującego nadzór albo na wniosek co najmniej połowy składu rady ośrodka.     2. Przewodniczący rady ośrodka przygotowuje i prowadzi zebranie rady ośrodka oraz zawiadamia jej członków o terminie i porządku zebrania.     3. W zebraniach rady ośrodka mogą brać udział, z głosem doradczym, osoby zaproszone przez jej przewodniczącego lub na wniosek rady ośrodka oraz przedstawiciele organu sprawującego nadzór.

Rada ośrodka wyraża opinię dotyczącą w szczególności:         1) rocznego planu pracy;         2) projektu arkusza organizacji pracy ośrodka na dany rok szkolny;         3) oceny zachowania nieletnich;         4) organizacji doskonalenia zawodowego pracowników pedagogicznych;         5) rozkładu dnia i porządku zajęć w ośrodku;         6) wniosków dyrektora o przyznanie nauczycielom nagród, odznaczeń i innych wyróżnień.

    1. W ośrodku mogą być tworzone inne stanowiska kierownicze. Liczbę i rodzaj stanowisk kierowniczych w ośrodku zatwierdza Minister Sprawiedliwości na wniosek dyrektora ośrodka.     2. Dyrektor ośrodka, za zgodą Ministra Sprawiedliwości, powierza stanowiska kierownicze w ośrodku i odwołuje z nich.

Czynności z zakresu prawa pracy wobec dyrektora ośrodka wykonuje Minister Sprawiedliwości.

    1. W ośrodku prowadzi się dokumentację pobytu nieletnich oraz dokumentację przebiegu nauczania nieletnich.     2. Dokumentację pobytu nieletnich w ośrodku stanowią w szczególności:         1) księga ewidencji nieletnich;         2) akta osobowe nieletniego;         3) wykaz osób podlegających zameldowaniu;         4) karta wyposażenia nieletniego;         5) księga ewidencji nieletnich umieszczonych w izbie adaptacyjnej;         6) księga ewidencji nagród i środków dyscyplinarnych;         7) księga ewidencji przepustek i urlopów;         8) księga ewidencji czasowego opuszczenia ośrodka, o którym mowa w art. 189 ust. 1 pkt 3 ustawy;         9) dzienniki zajęć wychowawczych;         10) księga przebiegu służby nocnej;         11) księga ewidencji wydarzeń nadzwyczajnych;         12) księga ewidencji i dokumentacja użycia środków przymusu bezpośredniego;         13) protokoły posiedzeń rady ośrodka.     3. Sposób prowadzenia dokumentacji pobytu nieletnich w ośrodku określa załącznik do rozporządzenia.     4. Dokumentacja pobytu nieletnich w ośrodku może być prowadzona przy wykorzystaniu systemów informatycz- nych. Dziennik Ustaw –5 – Poz. 1897 5.Dokumentację przebiegu nauczania nieletnich prowadzi się i przechowuje zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082, z późn. zm.1)).

W zakładach otwartych:         1) kształcenie ogólne i zawodowe oraz zatrudnianie prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem, z uwzględnie- niem postaw, potrzeb, uzdolnień i zainteresowań nieletnich;         2) praktyczna nauka zawodu nieletnich i kształcenie ustawiczne może odbywać się poza zakładem;         3) zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem.

    1. W zakładach półotwartych:         1) kształcenie ogólne i zawodowe, praktyczna nauka zawodu i kształcenie ustawiczne oraz zatrudnianie nieletnich pro- wadzi się na terenie zakładu;         2) zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem pod bezpośrednim nadzorem pracowników zakładu. 2.W uzasadnionych przypadkach można wyrazić zgodę na kształcenie ogólne i zawodowe, praktyczną naukę zawo- du i kształcenie ustawiczne oraz zatrudnienie poza zakładem.

    1. W zakładach zamkniętych kształcenie ogólne i zawodowe, praktyczna nauka zawodu i kształcenie ustawicz- ne, zatrudnianie oraz zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu. 2.W szczególnie uzasadnionych przypadkach dla nieletnich wykazujących poprawę w zachowaniu mogą być orga- nizowane zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy poza zakładem pod bezpośrednim i stałym nadzorem pracowników zakładu.

    1. W zakładach o wzmożonym nadzorze wychowawczym praca resocjalizacyjna polega w szczególności na:         1) zaplanowaniu indywidualnych oddziaływań wychowawczych, w tym zajęć edukacyjnych, korekcyjnych i terapeu- tycznych, z możliwością czasowego ograniczenia kontaktów z grupą wychowawczą;         2) określeniu porządku dla poszczególnych grup wychowawczych, oddziałów szkolnych, grup warsztatowych oraz możliwości czasowego ograniczenia kontaktów z innymi nieletnimi. 2.W zakładach, o których mowa w ust. 1, kształcenie ogólne i zawodowe, praktyczna nauka zawodu i kształcenie ustawiczne, zatrudnianie oraz zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu. 3.W szczególnie uzasadnionych przypadkach dla nieletnich wykazujących poprawę w zachowaniu mogą być orga- nizowane zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy poza zakładem pod bezpośrednim i stałym nadzorem pracowników zakładu.

    1. W zakładach dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat, praca resocjalizacyjna polega w szczególności na zapla- nowaniu indywidualnych oddziaływań wychowawczych i terapeutycznych, w tym działań kształtujących kompetencje społeczne, aktywizujących zawodowo oraz przygotowujących do zwolnienia z zakładu. 2.W zakładach, o których mowa w ust. 1, kształcenie ogólne i zawodowe, praktyczna nauka zawodu i kształcenie ustawiczne, zatrudnianie oraz zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu. 3.W szczególnie uzasadnionych przypadkach dla nieletnich wykazujących poprawę w zachowaniu mogą być orga- nizowane zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy poza zakładem pod bezpośrednim i stałym nadzorem pracowników zakładu.

    1. System wychowawczy resocjalizacyjny obejmuje w szczególności:         1) badania pedagogiczne i psychologiczne umożliwiające zdiagnozowanie nieletniego;         2) prognozę wskazującą najskuteczniejsze metody oddziaływania w stosunku do nieletniego;         1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 655, 1079, 1116, 1383, 1700 i 1730.         3) zasadę indywidualizacji;         4) określenie kryteriów oceny postępów nieletniego w procesie resocjalizacji;         5) ofertę resocjalizacyjną w zakresie opieki, wychowania, nauczania, rozwoju zainteresowań i uzdolnień oraz oddzia- ływań terapeutycznych;         6) ocenę skuteczności realizowanych działań;         7) proces usamodzielniania.     2. System wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny obejmuje założenia systemu resocjalizacyjnego oraz uspraw- nianie zaburzonych funkcji rozwojowych i intelektualnych nieletniego poprzez kompensowanie i stymulowanie jego roz- woju.     3. System wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny obejmuje założenia systemu resocjalizacyjnego oraz w szczególności zaplanowanie i realizację oddziaływań terapeutycznych.

    1. System wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny stosuje się wobec nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną.     2. System wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny stosuje się wobec nieletnich:         1) mających problem ze szkodliwym lub nałogowym nadużywaniem substancji psychoaktywnych;         2) z zaburzeniami rozwoju osobowości na tle organicznego uszkodzenia centralnego układu nerwowego;         3) z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi;         4) z zaburzeniami zachowania wymagającymi stałej opieki psychiatrycznej.

W zakładach otwartych:         1) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjny, liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 12;         2) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny, liczba nieletnich w grupie wycho- wawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 8;         3) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny, liczba nieletnich w grupie wychowaw- czej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6.

W zakładach półotwartych:         1) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjny, liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 10;         2) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny, liczba nieletnich w grupie wycho- wawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 8;         3) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny, liczba nieletnich w grupie wychowaw- czej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6.

W zakładach zamkniętych:         1) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjny, liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6;         2) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny, liczba nieletnich w grupie wycho- wawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6;         3) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny, liczba nieletnich w grupie wychowaw- czej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6.

W zakładach o wzmożonym nadzorze wychowawczym:         1) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjny, liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 4;         2) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny, liczba nieletnich w grupie wycho- wawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 4;         3) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny, liczba nieletnich w grupie wychowaw- czej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 4.

W zakładach dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat:         1) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjny, liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6;         2) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-rewalidacyjny, liczba nieletnich w grupie wycho- wawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6;         3) w których realizuje się system wychowawczy resocjalizacyjno-terapeutyczny, liczba nieletnich w grupie wychowaw- czej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6.

Liczba nieletnich w grupach warsztatowych powinna wynosić połowę liczby nieletnich w oddziale szkolnym określonej dla każdego rodzaju zakładu.

W przypadkach uzasadnionych względami wychowawczymi lub organizacyjnymi Minister Sprawiedliwości, na wniosek dyrektora zakładu, może okresowo, nie dłużej jednak niż na okres 6 miesięcy, zwiększyć liczbę wychowan- ków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym, nie więcej jednak niż o 3 wychowanków, z zachowaniem liczby grup w zakładzie.

    1. W zakładzie prowadzi się działalność resocjalizacyjną na podstawie rocznego planu pracy.     2. Plan, o którym mowa w ust. 1, opracowuje dyrektor zakładu przy współpracy z nauczycielami zajmującymi sta- nowiska kierownicze w zakładzie.     3. W planie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się:         1) zadania do realizacji w obszarach funkcjonowania zakładu:             a) wychowanie, opieka, edukacja i oddziaływania terapeutyczne,             b) wspomaganie indywidualnego rozwoju nieletniego,             c) współpraca ze środowiskiem, w tym usamodzielnianie,             d) kalendarium imprez i uroczystości,             e) wykaz realizowanych programów,             f) przydział czynności i zadań dodatkowych nauczycieli;         2) plan ewaluacji wybranych obszarów działalności zakładu;         3) sposób realizacji wniosków z nadzoru pedagogicznego sprawowanego w poprzednim roku.

    1. Podstawą organizacji pracy zakładu w roku szkolnym jest arkusz organizacji pracy zakładu, który określa formy jego działalności.     2. Arkusz organizacji pracy zakładu opracowuje dyrektor zakładu przy współpracy z nauczycielami zajmującymi stanowiska kierownicze w zakładzie i przedkłada do zatwierdzenia Ministrowi Sprawiedliwości w terminie do dnia 31 maja każdego roku.     3. Minister Sprawiedliwości zatwierdza arkusz organizacji pracy zakładu w terminie do dnia 14 sierpnia każdego roku.     4. Zmiany w organizacji pracy zakładu w ciągu roku wprowadza się aneksem do arkusza organizacji pracy zakładu. Przepis ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Dyrektor zakładu przedstawia regulamin zakładu do zatwierdzenia Ministrowi Sprawiedliwości.

    1. W skład zakładu wchodzą:         1) internat;         2) szkoła albo szkoły i warsztaty szkolne;         3) zespół diagnostyczno-korekcyjny;         4) inne działy zapewniające realizację zadań zakładu.     2. Dla zapewnienia prawidłowej realizacji zadań zakład posiada:         1) pomieszczenia mieszkalne oraz higieniczno-sanitarne;         2) pomieszczenia do zajęć edukacyjnych, w tym pracownie, warsztaty, laboratoria z zapleczem na środki dydaktyczne;         3) salę gimnastyczną;         4) bibliotekę;         5) pomieszczenia do udzielania świadczeń zdrowotnych;         6) pomieszczenia do prowadzenia zajęć psychologiczno-pedagogicznych;         7) izbę chorych;         8) izby adaptacyjne;         9) izby izolacyjne;         10) pomieszczenia przeznaczone na hostele poza zakładem lub w zakładzie;         11) w zakładzie, o którym mowa w art. 135 ust. 1 ustawy – pomieszczenia przeznaczone na dom dla matki i dziecka;         12) tereny i urządzenia do zajęć rekreacyjnych i sportowych.     3. Organizację i funkcjonowanie szkół i warsztatów szkolnych określają odrębne przepisy.     4. Organizację i funkcjonowanie internatu, zespołu diagnostyczno-korekcyjnego i innych działów realizujących za- dania zakładu określa regulamin.

Realizując zadania, o których mowa w art. 332 ust. 1 i 3 ustawy, dyrektor zakładu:         1) tworzy w zakładzie warunki do indywidualnego oddziaływania na nieletnich;         2) utrzymuje bezpieczeństwo i porządek wewnętrzny, w tym zabezpieczenia zakładu w sposób uniemożliwiający sa- mowolne oddalenie się nieletnich z zakładu lub ich uwolnienie przez osoby z zewnątrz oraz inne bezprawne działa- nia;         3) zapewnia nieletnim właściwe warunki bytowe, sanitarne i zdrowotne.

    1. Zebrania rady zakładu odbywają się z inicjatywy przewodniczącego lub na wniosek organu sprawującego nadzór albo na wniosek co najmniej połowy składu rady zakładu.     2. Przewodniczący rady zakładu przygotowuje i prowadzi zebranie rady zakładu oraz zawiadamia jej członków o terminie i porządku zebrania.     3. W zebraniach rady zakładu mogą brać udział, z głosem doradczym, osoby zaproszone przez jej przewodniczącego lub na wniosek rady zakładu oraz przedstawiciele organu sprawującego nadzór.

Rada zakładu wyraża opinię dotyczącą w szczególności:         1) rocznego planu pracy;         2) projektu arkusza organizacji pracy zakładu na dany rok szkolny;         3) oceny zachowania nieletnich;         4) organizacji doskonalenia zawodowego pracowników pedagogicznych;         5) rozkładu dnia i porządku zajęć w zakładzie;         6) wniosków dyrektora o przyznanie nauczycielom nagród, odznaczeń i innych wyróżnień.

    1. W zakładzie mogą być tworzone inne stanowiska kierownicze. Liczbę i rodzaj stanowisk kierowniczych w zakładzie zatwierdza Minister Sprawiedliwości na wniosek dyrektora zakładu.     2. Dyrektor zakładu, za zgodą Ministra Sprawiedliwości, powierza stanowiska kierownicze w zakładzie i odwołuje z nich.

Czynności z zakresu prawa pracy wobec dyrektora zakładu wykonuje Minister Sprawiedliwości.

    1. W zakładzie prowadzi się dokumentację pobytu nieletnich oraz dokumentację przebiegu nauczania nieletnich.     2. Dokumentację pobytu nieletnich w zakładzie stanowią w szczególności:         1) księga ewidencji nieletnich;         2) akta osobowe nieletniego;         3) wykaz osób podlegających zameldowaniu;         4) karta wyposażenia nieletniego;         5) księga ewidencji nieletnich umieszczonych w izbie adaptacyjnej;         6) księga ewidencji nagród i środków dyscyplinarnych;         7) księga ewidencji przepustek i urlopów;         8) księga ewidencji czasowego opuszczenia zakładu, o którym mowa w art. 252 ust. 1 pkt 3 ustawy;         9) dzienniki zajęć wychowawczych;         10) księga przebiegu służby nocnej;         11) księga ewidencji wydarzeń nadzwyczajnych;         12) księga ewidencji i dokumentacja użycia środków przymusu bezpośredniego;         13) księga ewidencji decyzji dyrektora o umieszczeniu nieletniego poza zakładem;         14) protokoły posiedzeń rady zakładu.     3. Sposób prowadzenia dokumentacji pobytu nieletnich w zakładach określa załącznik do rozporządzenia.     4. Dokumentacja pobytu nieletnich w zakładzie może być prowadzona przy wykorzystaniu systemów informatycznych.     5. Dokumentację przebiegu nauczania nieletnich prowadzi się i przechowuje zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.

    1. Kształcenie ogólne i zawodowe, praktyczna nauka zawodu i kształcenie ustawiczne, zatrudnianie oraz zaję- cia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie schroniska.     2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach kształcenie ogólne i zawodowe, praktyczna nauka zawodu i kształcenie ustawiczne, zatrudnianie oraz zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy mogą odbywać się poza schroniskiem za zgodą organu prowadzącego postępowanie.

W schroniskach realizuje się system wychowawczy ze szczególnym uwzględnieniem działań diagnostycznych oraz zabezpieczających nieletniego do potrzeb postępowania sądowego.

Praca wychowawcza w schronisku zwykłym jest ukierunkowana na uzyskanie wszechstronnej diagnozy nielet- niego, wskazanie kierunków oddziaływania oraz rozpoczęcie procesu jego resocjalizacji.

Praca wychowawcza w schronisku o wzmożonym nadzorze wychowawczym obejmuje założenia, o których mowa w § 46, oraz jest ukierunkowana w szczególności na:         1) eliminowanie przyczyn zachowań agresywnych;         2) indywidualizację procesu resocjalizacyjnego, z możliwością czasowego ograniczenia kontaktów nieletniego z grupą wychowawczą;         3) określeniu szczególnego porządku dla poszczególnych grup wychowawczych, oddziałów szkolnych i grup warszta- towych.

    1. W schroniskach zwykłych liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekra- czać 10.     2. W schroniskach o wzmożonym nadzorze wychowawczym liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie może przekraczać 6.

W skład schroniska wchodzą:         1) internat;         2) szkoła albo szkoły i warsztaty szkolne;         3) zespół diagnostyczny.

Do funkcjonowania i organizacji schronisk § 32–36, § 37 ust. 2–4 i § 38–43 stosuje się odpowiednio.

W systemie ochrony ośrodka, zakładu lub schroniska można stosować:         1) zabezpieczenia techniczno-ochronne, w szczególności:             a) linię zewnętrzną ogrodzenia ochronnego wykonaną z materiału pełnego, którą może stanowić również ściana budynku, albo wykonaną z materiałów tworzących ogrodzenie ażurowe – wyposażoną w zabezpieczenia utrud- niające jej pokonanie,             b) bramy, drzwi, kraty, przesłony i siatki,             c) zamki i blokady do bram, drzwi i krat,             d) agregat prądotwórczy lub inne zastępcze źródła energii elektrycznej i oświetlenia,             e) zabezpieczenia studzienek, kanałów, urządzeń wentylacyjnych, rynien, odgromników, słupów, masztów ante- nowych, kominów i innych punktów wysokościowych, świetlików, wejść na strychy i dachy oraz wejść do piw- nic,             f) wewnętrzy system urządzeń rejestrujących obraz lub dźwięk,             g) urządzenia kontroli dostępu,             h) urządzenia techniczne do przeprowadzania kontroli pobieżnej oraz kontroli paczek, przedmiotów i pojazdów;         2) środki sygnalizacji i łączności, w szczególności:             a) instalację przyzywową,             b) środki łączności radiowej i przewodowej,             c) środki alarmowania.

Na system ochrony ośrodków składają się w szczególności następujące elementy:         1) stanowiska ochrony, w tym stanowisko kontroli osób wchodzących i wychodzących z terenu ośrodka oraz pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z terenu ośrodka;         2) ogrodzenie ochronne wykonane z materiału pełnego lub siatki o wysokości co najmniej 1,5 metra, które może zostać zwieńczone odkosami wykonanymi z siatki lub z drutu ostrzowego lub kolczastego;         3) okna budynków mogą być wyposażone w zabezpieczenia techniczno-ochronne;         4) budynki i budowle oraz pomieszczenia w nich się znajdujące mogą pozostawać otwarte przez całą dobę.

    1. Pełny system ochrony stosuje się w zakładach zamkniętych, zakładach o wzmożonym nadzorze wychowaw- czym oraz w schroniskach o wzmożonym nadzorze wychowawczym. Pełny system ochrony może być także stosowany w schroniskach zwykłych.     2. Na pełny system ochrony składają się w szczególności następujące elementy:         1) stanowiska ochrony, w tym stanowisko kontroli osób wchodzących i wychodzących z terenu zakładu lub schroniska oraz pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z terenu zakładu lub schroniska;         2) ogrodzenie ochronne o wysokości co najmniej 3 metrów, wykonane z materiału pełnego, zwieńczone odkosami z drutu ostrzowego lub kolczastego;         3) okna budynków i budowli, w których stale lub czasowo przebywają nieletni, wyposażone od zewnątrz w kraty lub inne zabezpieczenia techniczno-ochronne spełniające ich funkcje;         4) drzwi wejściowe do budynków i innych budowli na terenie zakładu lub schroniska są otwierane tylko na czas nie- zbędny;         5) ruch nieletnich po terenie zakładu lub schroniska jest nadzorowany przez pracownika i podlega ewidencji;         6) sypialnie nieletnich mogą być otwarte w porze nocnej.

    1. Ograniczony system ochrony stosuje się w zakładach otwartych, półotwartych i zakładach dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat, oraz w schroniskach zwykłych.     2. Na ograniczony system ochrony składają się następujące elementy:         1) stanowiska ochrony, w tym stanowisko kontroli osób wchodzących i wychodzących z terenu zakładu lub schroniska oraz pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z terenu zakładu lub schroniska;         2) ogrodzenie ochronne wykonane z materiału pełnego lub siatki o wysokości co najmniej 1,5 metra, które może zostać zwieńczone odkosami wykonanymi z siatki lub z drutu ostrzowego lub kolczastego;         3) okna budynków lub budowli mogą być wyposażone w kraty lub inne zabezpieczenia techniczno-ochronne spełniają- ce ich funkcje;         4) drzwi wejściowe do budynków i innych budowli na terenie zakładu lub schroniska mogą być otwarte; dyrektor za- kładu lub schroniska może określić czas ich otwarcia w ciągu doby oraz sytuacje, w których dostęp do nich będzie ograniczony;         5) ruch nieletnich po terenie zakładu lub schroniska może być nadzorowany przez pracownika i podlegać ewidencji;         6) sypialnie nieletnich mogą być zamknięte w porze nocnej.

    1. Uproszczony system ochrony stosuje się w hostelach.     2. Na uproszczony system ochrony składają się w szczególności następujące elementy:         1) można wyznaczyć stanowiska ochrony;         2) teren może być ogrodzony lub oznaczony w inny sposób;         3) okna budynków mogą być wyposażone w zabezpieczenia techniczno-ochronne;         4) budynki i budowle oraz pomieszczenia w nich się znajdujące mogą pozostawać otwarte przez całą dobę.

Pracownicy ochrony pełnią służbę w zmianach.

    1. W pełnym systemie ochrony zmiana liczy nie mniej niż trzech pracowników ochrony, a w ograniczonym systemie ochrony i w ośrodku – nie mniej niż dwóch pracowników ochrony.     2. W uproszczonym systemie ochrony czynności w zakresie ochrony może pełnić jeden pracownik ochrony.     3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dyrektor ośrodka, zakładu lub schroniska może określić, w drodze in- strukcji, odstępstwa w zakresie liczby pracowników na zmianie, jeżeli jest to uzasadnione organizacją ośrodka, zakładu lub schroniska, a także w sytuacji wystąpienia następujących zdarzeń:         1) sytuacji kryzysowych – naturalnych, cywilizacyjno-gospodarczych i społeczno-politycznych;         2) związanych z warunkami architektonicznymi, ze stanem urządzeń technicznych;         3) sytuacji związanych ze stanem kadrowym placówki – (urlop, okres świąteczny i wakacyjny), uruchomieniem poste- runku stałego przy izbie adaptacyjnej w przypadku umieszczenia w niej nieletniego, wypadku losowego;         4) stanem osobowym wychowanków;         5) wydarzenia nadzwyczajnego w placówce.

    1. W pełnym systemie ochrony sypialnie nieletnich w porze nocnej otwierane są w obecności dwóch pracowników.     2. W przypadku zagrożenia życia nieletniego pracownik ochrony może podjąć decyzję o samodzielnym otwarciu sy- pialni, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa osobistego, po uprzednim poinformowaniu pracownika pedagogicznego.

Plan ochrony ośrodka, zakładu lub schroniska dyrektor przedstawia do wiadomości radzie ośrodka, zakładu lub schroniska.

    1. Plan ochrony ośrodka składa się z następujących dokumentów:         1) instrukcji ochronnej;         2) instrukcji określającej sposób konwojowania nieletnich poza terenem ośrodka;         3) instrukcji w sprawie sposobu realizacji czynności zapobiegawczych;         4) instrukcji w sprawie wykorzystania środków ochrony osobistej i wzajemnego ubezpieczania się pracowników w trakcie wykonywania zadań służbowych;         5) instrukcji alarmowej;         6) instrukcji określającej przyjmowanie nieletnich do ośrodka;         7) instrukcji otwierania wejścia do ośrodka w porze nocnej;         8) instrukcji korzystania i postępowania z kluczami;         9) instrukcji określającej odstępstwa w systemie ochrony.     2. Instrukcja ochronna składa się z następujących dokumentów:         1) wykazu stanowisk ochrony;         2) planu sytuacyjnego;         3) opisu rodzaju, ilości i zakresu zastosowania zabezpieczeń techniczno-ochronnych oraz środków sygnalizacji i łączności;         4) opisu systemu zabezpieczenia elektronicznego, jeżeli w ośrodku jest stosowany;         5) opisu organizacji pracy dyrektora ośrodka i innych osób zajmujących stanowiska kierownicze w niedziele i święta.     3. W planie sytuacyjnym zawiera się graficzne przedstawienie, za pomocą znaków umownych: budynków i budowli, dróg ewakuacyjnych.     4. Załącznikiem do instrukcji alarmowej jest aktualizowany nie rzadziej niż raz na kwartał wykaz adresowy pracow- ników zakładu lub schroniska.     5. Do planu ochrony można dołączyć także plan zabezpieczenia, o którym mowa w przepisach wydanych na podsta- wie art. 357 ust. 4 ustawy.

    1. Plan ochrony zakładu lub schroniska składa się z następujących dokumentów:         1) instrukcji ochronnej;         2) instrukcji działania w przypadku wystąpienia wydarzenia nadzwyczajnego;         3) instrukcji określającej sposób kontrolowania ruchu nieletnich na terenie zakładu lub schroniska oraz konwojowania nieletnich poza terenem zakładu lub schroniska;         4) instrukcji w sprawie sposobu realizacji czynności zapobiegawczych;         5) instrukcji w sprawie wykorzystania środków ochrony osobistej i wzajemnego ubezpieczania się pracowników w trakcie wykonywania zadań służbowych;         6) instrukcji alarmowej;         7) instrukcji określającej przyjmowanie nieletnich do zakładu lub schroniska;         8) instrukcji otwierania wejścia do zakładu lub schroniska w porze nocnej;         9) instrukcji korzystania i postępowania z kluczami;         10) instrukcji określającej odstępstwa w pełnym lub ograniczonym systemie ochrony.     2. Instrukcja ochronna składa się z następujących dokumentów:         1) wykazu stanowisk ochrony;         2) planu sytuacyjnego;         3) opisu rodzaju, ilości i zakresu zastosowania zabezpieczeń techniczno-ochronnych oraz środków sygnalizacji i łączności;         4) opisu systemu zabezpieczenia elektronicznego, jeżeli w zakładzie lub schronisku jest stosowany;         5) opisu organizacji pracy dyrektora zakładu lub schroniska i innych osób zajmujących stanowiska kierownicze w niedziele i święta.     3. Załącznikami do instrukcji ochronnej są następujące dokumenty:         1) rozliczenie stanu etatowego pracowników ochrony;         2) zestawienie liczby stanowisk ochrony;         3) plan sytuacyjny zakładu lub schroniska;         4) opis systemu zabezpieczenia elektronicznego, jeżeli w zakładzie lub schronisku jest stosowany.     4. W planie sytuacyjnym zawiera się graficzne przedstawienie, za pomocą znaków umownych: budynków i budowli, dróg ewakuacyjnych.     5. Załącznikiem do instrukcji alarmowej jest aktualizowany nie rzadziej niż raz na kwartał wykaz adresowy pracow- ników zakładu lub schroniska.     6. Do planu ochrony można dołączyć także plan zabezpieczenia, o którym mowa w przepisach wydanych na podsta- wie art. 357 ust. 4 ustawy.

    1. Dyrektor ośrodka, zakładu lub schroniska może powierzyć pracownikowi ośrodka, zakładu lub schroniska koordynowanie ochroną ośrodka, zakładu lub schroniska.     2. Pracownikowi, któremu powierzono koordynowanie ochroną ośrodka, zakładu lub schroniska, podlegają pracow- nicy ochrony.     3. Do obowiązków pracownika, któremu powierzono koordynowanie ochroną ośrodka, zakładu lub schroniska, nale- ży w szczególności:         1) udział w opracowaniu planu ochrony;         2) realizacja planu ochrony;         3) opracowywanie organizacji pracy pracowników ochrony i przedstawianie jej dyrektorowi ośrodka, zakładu lub schroniska do zatwierdzenia;         4) organizowanie ochrony;         5) współdziałanie z dyrektorem ośrodka, zakładu lub schroniska lub innymi wyznaczonymi pracownikami w celu zapo- biegania wydarzeniom nadzwyczajnym;         6) przekazywanie dyrektorowi ośrodka, zakładu lub schroniska informacji uzyskanych w wyniku czynności zapobie- gawczych oraz współdziałanie w celu podjęcia stosownych czynności w zakresie ochrony;         7) udział w przeglądach ustalających potrzeby w zakresie zabezpieczeń techniczno-ochronnych;         8) kontrolowanie sposobu wykonywania obowiązków przez pracowników w zakresie realizacji planu ochrony.

    1. Kandydat na pracownika ochrony przedstawia dokumenty potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 348 ust. 1 ustawy.     2. Pracownik ochrony, w ramach przeszkolenia wstępnego, odbywa kurs przygotowawczy, który obejmuje w szcze- gólności:         1) regulacje prawne dotyczące organizacji i funkcjonowania ośrodków, zakładów i schronisk;         2) system ochrony ośrodka, zakładu lub schroniska;         3) używanie środków przymusu bezpośredniego;         4) trening zachowań w sytuacji wydarzeń nadzwyczajnych: bunt, ucieczka, próby samobójcze, agresja;         5) pierwsza pomoc;         6) zajęcia z zakresu sprawnej komunikacji, oddziaływań wychowawczych i rozwiązywania konfliktów.

Do obowiązków pracownika na stanowisku kontroli osób wchodzących i wychodzących z terenu zakładu lub schroniska oraz pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z terenu zakładu lub schroniska, przy przejęciu zmiany, należy w szczególności:         1) sprawdzenie stanu zabezpieczeń techniczno-ochronnych;         2) sprawdzenie w obecności zdającego liczby kluczy i porównanie ich z rejestrem kluczy wydanych;         3) sprawdzenie ilości i stanu zastępczych źródeł światła;         4) sprawdzenie i zapoznanie się z dokumentacją znajdującą się na stanowisku;         5) przejęcie indywidualnego wyposażenia od pracownika zdającego zmianę, a w szczególności środka łączności, sygna- lizacji i zestawu kluczy;         6) wpisanie do książki przebiegu zmiany stwierdzonych nieprawidłowości przy przejęciu zmiany i niezwłoczne zawia- domienie o tym dyrektora zakładu lub schroniska.

Do obowiązków pracownika w czasie pełnienia zmiany na stanowisku kontroli osób wchodzących i wychodzą- cych z terenu zakładu lub schroniska oraz pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z terenu zakładu lub schroniska, należy w szczególności:         1) zapewnienie bezpieczeństwa w pobliżu stanowiska ochrony;         2) znajomość wzorów legitymacji służbowych oraz dokumentów uprawniających nieletnich do opuszczenia terenu zakładu lub schroniska;         3) dokładne sprawdzanie dokumentów oraz tożsamości osób uprawnionych do wejścia na teren zakładu lub schroniska i do wyjścia z terenu zakładu lub schroniska;         4) kontrolowanie przedmiotów wnoszonych na teren zakładu lub schroniska i wynoszonych z terenu zakładu lub schro- niska oraz deponowania tych przedmiotów;         5) kontrolowanie pojazdów wjeżdżających na teren zakładu lub schroniska i z niego wyjeżdżających oraz ich ładunków – w obecności zainteresowanej osoby;         6) zawiadamianie dyrektora zakładu lub schroniska o znalezionych w trakcie kontroli przedmiotach, których nieletni nie może posiadać w zakładzie lub schronisku, oraz w przypadkach, o których mowa w art. 354 ust. 1 zdanie drugie ustawy, i ich zabezpieczenie do chwili przybycia dyrektora;         7) kontrolowanie ruchu nieletnich w rejonie stanowiska ochrony;         8) prowadzenie dokumentacji znajdującej się na stanowisku ochrony;         9) utrzymywanie łączności z innymi stanowiskami ochrony i innymi stanowiskami pracy;         10) prowadzenie obserwacji zachowania nieletnich i informowanie przełożonych o zaobserwowanych nieprawidłowo- ściach;         11) codzienne składanie dyrektorowi zakładu lub schroniska sprawozdania o zaobserwowanych sytuacjach związanych z zachowaniem nieletnich;         12) przeprowadzenie kontroli pobieżnej w przypadkach określonych w ustawie.

W przypadku utworzenia w ośrodku stanowiska kontroli osób wchodzących i wychodzących z terenu ośrodka oraz pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z terenu ośrodka § 62 i § 63 stosuje się odpowiednio.

Dyrektor ośrodka, zakładu lub schroniska dla zapewnienia bezpieczeństwa lub porządku w ośrodku, zakładzie lub schronisku może na czas określony:         1) zarządzić zamykanie pomieszczeń, w których nieletni przebywają, uczą się lub pracują;         2) zwiększyć liczbę pracowników prowadzących zajęcia zespołowe;         3) wstrzymać lub ograniczyć zajęcia zespołowe.

    1. W przypadku uzyskania informacji o zagrożeniu bezpieczeństwa ośrodka, zakładu lub schroniska, lub w przypadku wydarzenia nadzwyczajnego, dyrektor ośrodka, zakładu lub schroniska może zarządzić wzmocnienie syste- mu ochrony poprzez:         1) zwiększenie składu zmiany, również o pracowników spoza pracowników ochrony ośrodka, zakładu lub schroniska;         2) wprowadzenie dyżurów dyrektora i innych osób zajmujących stanowiska kierownicze;         3) inne czynności zależne od rozpoznania stopnia zagrożenia bezpieczeństwa.     2. O wydarzeniu nadzwyczajnym dyrektor ośrodka, zakładu lub schroniska zawiadamia niezwłocznie Ministra Sprawied- liwości.

    1. Pracownicy w zakresie ochrony ośrodka, zakładu lub schroniska podejmują czynności zapobiegawcze.     2. Czynnościami zapobiegawczymi są w szczególności:         1) obserwowanie zachowań i relacji między nieletnimi;         2) rozpoznawanie istnienia struktur podkultury w ośrodku, zakładzie lub schronisku i udziału w niej nieletnich;         3) rozpoznawanie atmosfery i nastrojów wśród nieletnich oraz ich zamiarów godzących w bezpieczeństwo ośrodka, zakładu lub schroniska. Dziennik Ustaw –15 – Poz. 1897 3.Jeżeli w wyniku czynności zapobiegawczych pracownik zauważy zachowania nieletnich zagrażające bezpieczeń- stwu ośrodka, zakładu lub schroniska, informuje o tym dyrektora ośrodka, zakładu lub schroniska.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.2) Minister Sprawiedliwości: wz. M. Woś         2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 października 2001 r. w sprawie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich (Dz. U. z 2017 r. poz. 487), które utraciło moc z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700).