t.j.
status: obowiązujący
Rozporządzenie określa wykaz zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpo- średnio z wychowankami albo na ich rzecz przez pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów, tera- peutów pedagogicznych i doradców zawodowych zatrudnionych w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich, zwanych dalej „zakładami”.
Do zadań psychologa w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycz- nych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szcze- gólności: 1) przeprowadzanie rozmowy wstępnej oraz sporządzanie podstawowej informacji o nieletnim przyjętym do zakładu; 2) prowadzenie badań i działań diagnostycznych w zakresie: a) rozpoznania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wycho- wanków w celu określenia przyczyn ich niepowodzeń w nauce szkolnej, trudności w funkcjonowaniu oraz w celu wspierania ich mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień, b) określenia poziomu rozwoju intelektualnego oraz zaburzeń emocjonalnych i rozwojowych, funkcji poznawczych i cech osobowości wychowanków, c) określenia funkcjonowania społecznego, przejawów i przyczyn niedostosowania społecznego, stopnia internali- zacji norm etycznych; 3) podejmowanie działań w celu zapewnienia nieletnim poczucia bezpieczeństwa; 4) diagnozowanie środowiska rodzinnego i rówieśniczego wychowanków; 5) udzielanie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego rodzinie nieletniego; 6) kwalifikowanie wychowanków do odpowiedniej formy pomocy psychologicznej z uwzględnieniem ich deficytów rozwojowych; 7) inicjowanie i prowadzenie działań interwencyjnych i mediacyjnych w sytuacjach problemowych i kryzysowych; 8) udzielanie wychowankom indywidualnej pomocy psychologicznej (porady psychologiczne, terapia krótko- i długo- terminowa); 9) prowadzenie specjalistycznych zajęć grupowych: profilaktycznych, psychoedukacyjnych, socjoterapeutycznych, psychokorekcyjnych – obejmujących w szczególności sposoby radzenia sobie ze stresem, nabywania kompetencji społecznych, zapobiegania agresji; 10) stosowanie indywidualnych oddziaływań profilaktycznych i terapeutycznych wobec wychowanków zagrożonych uzależnieniem i uzależnionych; 11) opracowywanie i modyfikowanie indywidualnego programu oddziaływań wychowawczych, resocjalizacyjnych i terapeutycznych, indywidualnego planu resocjalizacji lub określanie kierunków oddziaływań resocjalizacyjnych na podstawie indywidualnej diagnozy.
Do zadań pedagoga i pedagoga specjalnego w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szczególności: 1) przeprowadzanie rozmowy wstępnej oraz sporządzanie podstawowej informacji o nieletnim przyjętym do zakładu; 2) podejmowanie działań, które zapewniają nieletnim poczucie bezpieczeństwa oraz pomagają w adaptacji i integracji wychowanków; 3) inicjowanie i prowadzenie działań interwencyjnych i mediacyjnych w sytuacjach problemowych i kryzysowych; 4) diagnozowanie środowiska rodzinnego i rówieśniczego wychowanków; 5) udzielanie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego rodzinie nieletniego; 6) rozpoznawanie indywidualnych potrzeb i przyczyn szkolnych niepowodzeń nieletnich; 7) udział w analizie wyników nauczania; 8) kwalifikowanie wychowanków do odpowiedniej pomocy pedagogicznej z uwzględnieniem ich deficytów rozwojowych; 9) prowadzenie zajęć wychowawczo-edukacyjnych, w szczególności w zakresie terapii pedagogicznej, socjoterapii, rozwoju osobistego, komunikacji interpersonalnej, zapobiegania agresji; 10) dokonywanie oceny funkcjonowania wychowanków w zakładzie w celu rozwiązywania problemów wychowaw- czych oraz wspierania rozwoju wychowanków; 11) opracowywanie i modyfikowanie indywidualnego programu oddziaływań wychowawczych, resocjalizacyjnych i terapeutycznych, indywidualnego planu resocjalizacji lub określanie kierunków oddziaływań resocjalizacyjnych na podstawie indywidualnej diagnozy; 12) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej z zakresu profilaktyki uza- leżnień i innych problemów nieletnich (m.in. promocja zdrowego stylu życia, uczenie sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach), w tym podejmowanie działań mających na celu pokazanie alternatywy w stosunku do za- chowań ryzykownych i problemowych związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropo- wych, środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych przez nieletnich, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2020 r. poz. 2050, z 2021 r. poz. 2469 oraz z 2022 r. poz. 763, 764, 1700 i 1812); 13) monitorowanie stopnia realizacji programu przygotowań wychowanków do życia po zwolnieniu z zakładu.
Osoby zatrudnione na stanowisku psychologa lub pedagoga legitymujące się posiadaniem wymaganych kwalifi- kacji prowadzą terapię nieletnich uzależnionych od alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych, środ- ków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych oraz uzależnionych od czynności (uzależnienie behawioralne).
Do zadań terapeuty pedagogicznego w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szczególności: 1) prowadzenie badań diagnostycznych uczniów z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trud- nościami w uczeniu się w celu rozpoznawania trudności oraz monitorowania efektów oddziaływań terapeutycznych; 2) prowadzenie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; 3) podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających niepowodzeniom edukacyjnym uczniów; 4) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w: a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Do zadań nauczyciela doradcy zawodowego w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szczególności: 1) prowadzenie zajęć z zakresu orientacji i informacji zawodowej; 2) udzielanie pomocy w dokonywaniu wyboru zawodu; 3) pomoc wychowankom w nabywaniu kwalifikacji zawodowych; 4) określanie zgodności posiadanych przez nieletnich predyspozycji z realizowanym kierunkiem kształcenia; 5) prowadzenie zajęć z zakresu poruszania się po rynku pracy; 6) przygotowanie do samodzielności w zakresie poszukiwania pracy, podjęcia roli pracownika, zmiany zawodu, adap- tacji do nowych warunków, mobilności zawodowej, ograniczeń zdrowotnych; 7) praca indywidualna z wychowankiem w zakresie reorientacji zawodowej w przypadkach niewłaściwych wyborów, pomocy w przezwyciężeniu problemów szkolnych, możliwości uzyskania kwalifikacji zawodowych w systemie poza- oświatowym; 8) prowadzenie poradnictwa w zakresie dokształcania, służącego przekwalifikowaniu i podnoszeniu kwalifikacji zawo- dowych.
Do zadań nauczyciela logopedy w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szczególności: 1) diagnozowanie logopedyczne; 2) prowadzenie specjalistycznych zajęć logopedycznych w zakresie korygowania zaburzeń i wad mowy; 3) współpraca z innymi specjalistami zatrudnionymi w zakładzie w zakresie udzielania pomocy psychologiczno-pedago- gicznej.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2022 r.1) Minister Sprawiedliwości: wz. M. Woś 1) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 października 2018 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych przez nauczycieli w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich (Dz. U. poz. 1973), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 415 pkt 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspiera- niu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700).