w sprawie wykazu zajęć prowadzonych w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich (DU/2022/1840)

t.j.

status: obowiązujący

Rozporządzenie określa wykaz zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpo- średnio z wychowankami albo na ich rzecz przez pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów, tera- peutów pedagogicznych i doradców zawodowych zatrudnionych w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich, zwanych dalej „zakładami”.

Do zadań psychologa w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycz- nych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szcze- gólności:         1) przeprowadzanie rozmowy wstępnej oraz sporządzanie podstawowej informacji o nieletnim przyjętym do zakładu;         2) prowadzenie badań i działań diagnostycznych w zakresie:             a) rozpoznania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wycho- wanków w celu określenia przyczyn ich niepowodzeń w nauce szkolnej, trudności w funkcjonowaniu oraz w celu wspierania ich mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień,             b) określenia poziomu rozwoju intelektualnego oraz zaburzeń emocjonalnych i rozwojowych, funkcji poznawczych i cech osobowości wychowanków,             c) określenia funkcjonowania społecznego, przejawów i przyczyn niedostosowania społecznego, stopnia internali- zacji norm etycznych;         3) podejmowanie działań w celu zapewnienia nieletnim poczucia bezpieczeństwa;         4) diagnozowanie środowiska rodzinnego i rówieśniczego wychowanków;         5) udzielanie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego rodzinie nieletniego;         6) kwalifikowanie wychowanków do odpowiedniej formy pomocy psychologicznej z uwzględnieniem ich deficytów rozwojowych;         7) inicjowanie i prowadzenie działań interwencyjnych i mediacyjnych w sytuacjach problemowych i kryzysowych;         8) udzielanie wychowankom indywidualnej pomocy psychologicznej (porady psychologiczne, terapia krótko- i długo- terminowa);         9) prowadzenie specjalistycznych zajęć grupowych: profilaktycznych, psychoedukacyjnych, socjoterapeutycznych, psychokorekcyjnych – obejmujących w szczególności sposoby radzenia sobie ze stresem, nabywania kompetencji społecznych, zapobiegania agresji;         10) stosowanie indywidualnych oddziaływań profilaktycznych i terapeutycznych wobec wychowanków zagrożonych uzależnieniem i uzależnionych;         11) opracowywanie i modyfikowanie indywidualnego programu oddziaływań wychowawczych, resocjalizacyjnych i terapeutycznych, indywidualnego planu resocjalizacji lub określanie kierunków oddziaływań resocjalizacyjnych na podstawie indywidualnej diagnozy.

Do zadań pedagoga i pedagoga specjalnego w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szczególności:         1) przeprowadzanie rozmowy wstępnej oraz sporządzanie podstawowej informacji o nieletnim przyjętym do zakładu;         2) podejmowanie działań, które zapewniają nieletnim poczucie bezpieczeństwa oraz pomagają w adaptacji i integracji wychowanków;         3) inicjowanie i prowadzenie działań interwencyjnych i mediacyjnych w sytuacjach problemowych i kryzysowych;         4) diagnozowanie środowiska rodzinnego i rówieśniczego wychowanków;         5) udzielanie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego rodzinie nieletniego;         6) rozpoznawanie indywidualnych potrzeb i przyczyn szkolnych niepowodzeń nieletnich;         7) udział w analizie wyników nauczania;         8) kwalifikowanie wychowanków do odpowiedniej pomocy pedagogicznej z uwzględnieniem ich deficytów rozwojowych;         9) prowadzenie zajęć wychowawczo-edukacyjnych, w szczególności w zakresie terapii pedagogicznej, socjoterapii, rozwoju osobistego, komunikacji interpersonalnej, zapobiegania agresji;         10) dokonywanie oceny funkcjonowania wychowanków w zakładzie w celu rozwiązywania problemów wychowaw- czych oraz wspierania rozwoju wychowanków;         11) opracowywanie i modyfikowanie indywidualnego programu oddziaływań wychowawczych, resocjalizacyjnych i terapeutycznych, indywidualnego planu resocjalizacji lub określanie kierunków oddziaływań resocjalizacyjnych na podstawie indywidualnej diagnozy;         12) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej z zakresu profilaktyki uza- leżnień i innych problemów nieletnich (m.in. promocja zdrowego stylu życia, uczenie sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach), w tym podejmowanie działań mających na celu pokazanie alternatywy w stosunku do za- chowań ryzykownych i problemowych związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropo- wych, środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych przez nieletnich, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2020 r. poz. 2050, z 2021 r. poz. 2469 oraz z 2022 r. poz. 763, 764, 1700 i 1812);         13) monitorowanie stopnia realizacji programu przygotowań wychowanków do życia po zwolnieniu z zakładu.

Osoby zatrudnione na stanowisku psychologa lub pedagoga legitymujące się posiadaniem wymaganych kwalifi- kacji prowadzą terapię nieletnich uzależnionych od alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych, środ- ków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych oraz uzależnionych od czynności (uzależnienie behawioralne).

Do zadań terapeuty pedagogicznego w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szczególności:         1) prowadzenie badań diagnostycznych uczniów z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trud- nościami w uczeniu się w celu rozpoznawania trudności oraz monitorowania efektów oddziaływań terapeutycznych;         2) prowadzenie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym;         3) podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających niepowodzeniom edukacyjnym uczniów;         4) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w:             a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów,             b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Do zadań nauczyciela doradcy zawodowego w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szczególności:         1) prowadzenie zajęć z zakresu orientacji i informacji zawodowej;         2) udzielanie pomocy w dokonywaniu wyboru zawodu;         3) pomoc wychowankom w nabywaniu kwalifikacji zawodowych;         4) określanie zgodności posiadanych przez nieletnich predyspozycji z realizowanym kierunkiem kształcenia;         5) prowadzenie zajęć z zakresu poruszania się po rynku pracy;         6) przygotowanie do samodzielności w zakresie poszukiwania pracy, podjęcia roli pracownika, zmiany zawodu, adap- tacji do nowych warunków, mobilności zawodowej, ograniczeń zdrowotnych;         7) praca indywidualna z wychowankiem w zakresie reorientacji zawodowej w przypadkach niewłaściwych wyborów, pomocy w przezwyciężeniu problemów szkolnych, możliwości uzyskania kwalifikacji zawodowych w systemie poza- oświatowym;         8) prowadzenie poradnictwa w zakresie dokształcania, służącego przekwalifikowaniu i podnoszeniu kwalifikacji zawo- dowych.

Do zadań nauczyciela logopedy w zakładzie w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami albo na ich rzecz należy w szczególności:         1) diagnozowanie logopedyczne;         2) prowadzenie specjalistycznych zajęć logopedycznych w zakresie korygowania zaburzeń i wad mowy;         3) współpraca z innymi specjalistami zatrudnionymi w zakładzie w zakresie udzielania pomocy psychologiczno-pedago- gicznej.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2022 r.1) Minister Sprawiedliwości: wz. M. Woś         1) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 października 2018 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych przez nauczycieli w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich (Dz. U. poz. 1973), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 415 pkt 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspiera- niu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700).