t.j.
status: obowiązujący
Przyjmuje się aktualizację zestawu właściwości typowych dla dobrego stanu środowiska wód morskich, która sta- nowi załącznik do rozporządzenia.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.3) Minister Infrastruktury: A. Adamczyk 1) Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej – gospodarka wodna, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. poz. 2257 oraz z 2020 r. poz. 1722, 1745, 1927 i 2006). 2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiającą ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w spra- wie strategii morskiej) (Dz. Urz. UE L 164 z 25.06.2008, str. 19 oraz Dz. Urz. UE L 125 z 18.05.2017, str. 27). 3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 maja 2016 r. w sprawie przyjęcia zesta- wu właściwości typowych dla dobrego stanu środowiska wód morskich (Dz. U. poz. 813), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 566 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2020 r. poz. 310, 284, 695, 782, 875 i 1378). Załącznik do rozporządzenia Dziennik Ustaw – 2 – Ministra Infrastruktury Poz. 568 z dnia 25 lutego 2021 r. (poz. ……)
AKTUALIZACJA ZESTAWU WŁAŚCIWOŚCI TYPOWYCH DLA DOBREGO STANU ŚRODOWISKA WÓD MORSKICH Zestaw właściwości (cech) typowych dla dobrego stanu środowiska uwzględnianych w ocenie stanu środowiska morskiego zawiera: 1) część 1 – wskaźniki i ich jakościowe lub ilościowe własności oraz kryteria dobrego stanu środowiska wód morskich dla następujących cech charakteryzujących: a) cecha 1. utrzymanie różnorodności biologicznej; jakość i występowanie siedlisk oraz rozmieszczenie i różnorodność gatunków odpowiadają dominującym warunkom fizjograficznym, geograficznym i klimatycznym regionu Morza Bałtyckiego, b) cecha 2. utrzymanie gatunków obcych wprowadzanych do ekosystemów morskich w wyniku działalności człowieka na poziomie niepowodującym negatywnych zmian w tych ekosystemach, c) cecha 3. utrzymanie populacji wszystkich ryb i skorupiaków eksploatowanych w celach komercyjnych w bezpiecznych granicach biologicznych oraz rozmieszczenie populacji tych ryb i skorupiaków ze względu na ich wiek i liczebność, świadczące o jej dobrym stanie, d) cecha 4. występowanie elementów morskiego łańcucha pokarmowego w ilościach i zróżnicowaniu na poziomie zapewniającym różnorodność gatunków i utrzymanie ich pełnej zdolności reprodukcyjnej, e) cecha 5. ograniczona do minimum eutrofizacja wywołana przez działalność człowieka, w szczególności jej niekorzystne skutki, takie jak straty w różnorodności biologicznej, degradacja ekosystemu, szkodliwe zakwity glonów oraz niedobór tlenu w dolnych partiach wód, f) cecha 6. utrzymanie integralności dna morskiego na poziomie zapewniającym ochronę struktury i funkcji ekosystemów bentosowych oraz brak negatywnego wpływu na te ekosystemy, g) cecha 7. stała zmiana właściwości hydrograficznych niepowodująca negatywnego wpływu na ekosystemy morskie, h) cecha 8. utrzymanie stężenia substancji zanieczyszczających na poziomie niepowodującym zanieczyszczenia wód morskich, i) cecha 9. utrzymanie poziomów substancji zanieczyszczających w rybach oraz skorupiakach i mięczakach przeznaczonych do spożycia przez ludzi, nieprzekraczających poziomów określonych w normach lub przepisach dotyczących poziomów tych substancji, j) cecha 10. utrzymanie właściwości i ilości odpadów na poziomie niepowodującym szkód w środowisku wód morskich, wodach przejściowych i wodach przybrzeżnych, k) cecha 11. utrzymanie energii wprowadzanej do wód morskich, w tym podmorskiego hałasu, na poziomie niepowodującym negatywnego wpływu na środowisko wód morskich; 2) część 2 – sposób klasyfikacji wskaźników w powiązaniu z cechami, o których mowa w części 1; 3) część 3 – sposób oceny stanu środowiska wód morskich. Wskaźniki i ich jakościowe lub ilościowe własności oraz kryteria dobrego stanu środowiska wód morskich różnicuje się w zależności od cech przestrzennych i własności wód morskich. Wyznaczając wskaźniki i ich jakościowe lub ilościowe własności oraz kryteria dobrego stanu środowiska wód morskich, objęte aktualizacją zestawu właściwości typowych dla dobrego stanu środowiska wód morskich, wzięto pod uwagę: 1) wskaźniki i kryteria określone w decyzji Komisji (UE) 2017/848 z dnia 17 maja 2017 r. ustanawiającej kryteria i standardy metodologiczne dotyczące dobrego stanu środowiska wód morskich oraz specyfikacje i ujednolicone metody monitorowania i oceny, oraz uchylającej decyzję 2010/477/UE (Dz. Urz. UE L 125 z 18.05.2017, str. 43), zwanej dalej „decyzją Komisji 2017/848”; 2) zestawienia dominujących presji antropogenicznych na wody morskie, o których mowa w art. 150 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2020 r. poz. 310, z późn. zm.); 3) relację między wskaźnikami i kryteriami określonymi w decyzji Komisji 2017/848 a presjami i oddziaływaniami na wody morskie zawartymi w analizie, o której mowa w art. 150 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne. Kontynuowanie działań na rzecz poprawy i utrzymania dobrego stanu środowiska Morza Bałtyckiego jest nie tylko wymogiem formalnym, ale też celem warunkującym zrównoważone czerpanie z zasobów ekosystemu morskiego przez człowieka. Ramy formalne osiągnięcia tego celu określa dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej) (Dz. Urz. UE L 164 z 25.06.2008, str. 19, z późn. zm.), zwana dalej „RDSM”, odnosząca się do zrównoważonego wykorzystywania mórz zintegrowanego z zachowaniem ekosystemów morskich w stanie jak najmniej zmienionym. RDSM została znowelizowana dyrektywą Komisji (UE) 2017/845 z dnia 17 maja 2017 r. zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE w odniesieniu do przykładowych wykazów elementów branych pod uwagę przy opracowaniu strategii morskich (Dz. Urz. UE L 125 z 18.05.2017, str. 27), zwaną dalej „dyrektywą Komisji 2017/845”, przez nadanie nowego brzmienia załącznikowi III do RDSM w odniesieniu do przykładowych wykazów elementów branych pod uwagę przy opracowaniu strategii morskich. Zgodnie z RDSM wymagane jest osiągnięcie dobrego stanu środowiska (Good Environmental Status – GES) w obrębie europejskich wód morskich do 2020 r. Aktem wykonawczym do RDSM jest decyzja Komisji 2017/848. Zgodnie z nowym brzmieniem załącznika III do RDSM w odniesieniu do przykładowych wykazów elementów branych pod uwagę przy opracowaniu strategii morskich tabele 1 i 2 w załączniku III do RDSM zostały doprecyzowane w taki sposób, aby wyraźnie odnosiły się do elementów dotyczących stanu (tabela 1) oraz do elementów dotyczących presji (tabela 2 pozycja 2a i 2b), a także aby bezpośrednio łączyły elementy wymienione w tych tabelach ze wskaźnikami jakości określonymi w załączniku I do RDSM, a w związku z tym również z kryteriami określonymi przez Komisję Europejską na podstawie art. 9 ust. 3 RDSM. W konsekwencji decyzja Komisji 2017/848 wprowadziła podział wskaźników (cech), które powinny być uwzględnione w ocenie stanu środowiska morskiego na dwie grupy. Zgodnie z decyzją 2017/848 do grupy obejmującej cechy presji należą: D2, D3, D5, D6, D7, D8, D9, D10 i D11, do grupy cech stanu należą: D1, D4 i D6 dotyczące elementów ekosystemu: ssaki, ryby, ptaki, siedliska pelagiczne, siedliska bentosowe. Niniejsza aktualizacja zestawu właściwości typowych dla dobrego stanu środowiska wód morskich uwzględnia podział wskaźników (cech) wprowadzonych decyzją 2017/848, przyjmując konwencję symboli dla cech i kryteriów za wersją anglojęzyczną RDSM, tj. D – dla wskaźnika (cechy), C – dla kryterium. Wskaźniki te odpowiadają wskaźnikom, o których mowa w art. 153 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne. Dla każdej cechy zostały ustalone kryteria, na podstawie których została przeprowadzona aktualizacja wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich. Istotną zmianą w stosunku do poprzednio obowiązującej decyzji Komisji 2010/477/UE z dnia 1 września 2010 r. w sprawie kryteriów i standardów metodologicznych dotyczących dobrego stanu środowiska wód morskich (Dz. Urz. UE L 232 z 02.09.2010, str. 14) jest wprowadzony podział kryteriów na podstawowe i drugorzędne, z których uwzględnienie tych pierwszych dotyczących naj- istotniejszych presji i oddziaływań jest wymagane we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Ewentualne odstąpienie, w uzasadnionych przypadkach, od poszczególnych kryteriów wymaga przedstawienia Komisji Europejskiej uzasadnienia w ramach powiadomienia zgodnie z art. 9 ust. 2 lub art. 17 ust. 3 RDSM. Uzasadnienie odstąpienia od uwzględnienia kryteriów podstawowych zostało zamieszczone w aktualizacji wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich. Kryteria drugorzędne i związane z nimi standardy metodologiczne, specyfikacje i ujednolicone metody są wykorzystywane do uzupełnienia kryterium podstawowego lub w przypadku gdy istnieje zagrożenie, że środowisko morskie nie osiągnie lub nie utrzyma dobrego stanu środowiska morskiego dla danego kryterium. O zastosowaniu kryterium drugorzędnego decyduje każde z państw członkowskich Unii Europejskiej, o ile w załączniku do decyzji Komisji 2017/848 nie określono inaczej. Tak więc rezygnacja z danego kryterium drugorzędnego powinna być poprzedzona oceną ryzyka nieosiągnięcia dobrego stanu środowiska dla tego kryterium lub kryteriów podstawowych. Dla poszczególnych kryteriów zostały opracowane wskaźniki odnoszące się do określonych parametrów i właściwości opisujących stan środowiska i presje. Zgodnie z decyzją Komisji 2017/848 przy określaniu zestawu właściwości typowych dla dobrego stanu środowiska dla wskaźników określono wartości progowe, które powinny być stosowane przy ocenianiu, w jakim stopniu został osiągnięty dobry stan środowiska. W przypadku gdy wartości progowe nie zostały określone, państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny ustalić wartości progowe, współpracując na poziomie Unii Europejskiej, regionalnym lub podregionalnym, w szczególności przez odniesienie się do wartości progowych istniejących lub opracowanie nowych wartości progowych w ramach regionalnych konwencji morskich. Zaproponowane wartości progowe: 1) odzwierciedlają poziom jakości odpowiadający znaczeniu niekorzystnego wpływu na dane kryterium; 2) są zgodne z prawodawstwem Unii Europejskiej oraz zostały ustalone w odpowiednich skalach geograficznych w celu odzwierciedlenia różnych biotycznych i abiotycznych właściwości regionów, podregionów i podrejonów; 3) zostały ustalone na podstawie zasady ostrożności, z uwzględnieniem potencjalnych zagrożeń dla środowiska morskiego; 4) uwzględniają dynamiczny charakter ekosystemów morskich i ich elementów; 5) odzwierciedlają fakt, że ekosystemy morskie mogą po zniszczeniu odbudować się do stanu odzwierciedlającego dominujące warunki fizjograficzne, geograficzne, klimatyczne i biologiczne, a nie do konkretnego stanu, w którym znajdowały się w przeszłości. CZĘŚĆ 1 WSKAŹNIKI I ICH JAKOŚCIOWE LUB ILOŚCIOWE WŁASNOŚCI ORAZ KRYTERIA DOBREGO STANU ŚRODOWISKA WÓD MORSKICH CECHY STANU Cecha 1: Utrzymana jest różnorodność biologiczna. Jakość i występowanie siedlisk oraz rozmieszczenie i różnorodność gatunków odpowiadają dominującym warunkom fizjograficznym, geograficznym i klimatycznym regionu Morza Bałtyckiego Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik wykorzystany Elementy Kryterium Kryterium Opis kryterium w aktualizacji ekosystemu podstawowe drugorzędne wstępnej oceny Wartość progowa stanu środowiska wód morskich Gatunki Śmiertelność w przyłowie znajduje się poniżej Element czasowo poziomu, który zagraża Przyłów ssaków nieuwzględniany D1C1 – gatunkom, więc jest morskich w klasyfikacji wód zapewniona jego morskich długookresowa żywotność. Polskie obszary Liczebność populacji morskie gatunków nie ucierpiała Liczebność Wzrost liczebności z powodu oddziaływań populacji i trend D1C2 – równy lub wyższy antropogenicznych, więc liczebności foki niż 10% od jest zapewniona jej szarej wartości długookresowa żywotność. z poprzedniego roku Właściwości demograficzne populacji (np. wielkość Polskie obszary ciała lub struktura klas morskie wiekowych, stosunek płci, Liczba samic Ssaki wskaźnik płodności karmiących lub Stan reprodukcji – D1C3 i wskaźnik przeżywalności) młodych oraz samic foki szarej gatunków wskazują na w ciąży stanowi zdrową populację, która nie co najmniej 5% ucierpiała z powodu liczebności oddziaływań populacji (stada) antropogenicznych. Polskie obszary morskie Zasięg gatunków, Obecność foki i w stosownych szarej na przypadkach ich struktura, wszystkich jest zgodny z dominującymi Występowanie D1C4 – zdefiniowanych warunkami foki szarej obszarach haul-out fizjograficznymi, (miejsce, w którym geograficznymi foki wychodzą na i klimatycznymi. ląd, by odpocząć między okresami Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik wykorzystany Elementy Kryterium Kryterium Opis kryterium w aktualizacji ekosystemu podstawowe drugorzędne wstępnej oceny Wartość progowa stanu środowiska wód morskich Gatunki żerowania, w celu kojarzenia się w pary i rozrodu oraz linienia, najczęściej wykorzystywane rok po roku) podczas okresu monitorowania w czasie linienia Siedlisko gatunku posiada Element czasowo niezbędny zakres i warunki nieuwzględniany D1C5 – umożliwiające wspieranie w klasyfikacji wód różnych etapów w historii morskich życia danego gatunku. Śmiertelność w przyłowie znajduje się poniżej Element czasowo poziomu, który zagraża nieuwzględniany D1C1 – Przyłów ryb gatunkom, więc jest w klasyfikacji wód zapewniona jego morskich długookresowa żywotność. Liczebność populacji gatunków nie ucierpiała Indeks stanu Polskie obszary z powodu oddziaływań ichtiofauny (SI) D1C2 – morskie antropogenicznych, więc dla wód > 0,67 jest zapewniona jej przejściowych długookresowa żywotność. Właściwości demograficzne populacji (np. wielkość ciała lub struktura klas wiekowych, stosunek płci, Podobszar ICES 25 wskaźnik płodności Indeks wielkich > 0,8 Ryby D1C3 – i wskaźnik przeżywalności) ryb (LFI 1) Podobszar ICES 26 gatunków wskazują na > 0,7 zdrową populację, która nie ucierpiała z powodu oddziaływań antropogenicznych. Zasięg gatunków, i w stosownych Indeks stanu przypadkach ich struktura, Polskie obszary ichtiofauny (SI) D1C4 – jest zgodny z dominującymi morskie dla wód warunkami fizjograficznymi, > 0,67 przejściowych geograficznymi i klimatycznymi. Siedlisko gatunku posiada Element czasowo niezbędny zakres i warunki nieuwzględniany D1C5 – umożliwiające wspieranie w klasyfikacji wód różnych etapów w historii morskich życia danego gatunku. Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik wykorzystany Elementy Kryterium Kryterium Opis kryterium w aktualizacji ekosystemu podstawowe drugorzędne wstępnej oceny Wartość progowa stanu środowiska wód morskich Gatunki Śmiertelność w przyłowie znajduje się poniżej Element czasowo poziomu, który zagraża Przyłów ptaków nieuwzględniany D1C1 – gatunkom, więc jest morskich w klasyfikacji wód zapewniona jego morskich długookresowa żywotność. Polskie obszary Wskaźnik zmian morskie liczebności Liczebność 75% zimujących gatunków odstaje ptaków o ≤ 30% od Liczebność populacji wodnych wartości gatunków nie ucierpiała referencyjnej z powodu oddziaływań Polskie obszary D1C2 – antropogenicznych, więc morskie jest zapewniona jej Wskaźnik zmian Liczebność 75% długookresowa żywotność. liczebności gatunków odstaje lęgowych o ≤ 30% (lub 20% ptaków dla gatunków wodnych składających 1 jajo) od wartości referencyjnej Właściwości demograficzne Ptaki populacji (np. wielkość ciała lub struktura klas Polskie obszary wiekowych, stosunek płci, morskie wskaźnik płodności Wskaźnik Sukces lęgowy > 0,59 D1C3 – i wskaźnik przeżywalności) produktywności Produktywność > 0,97 gatunków wskazują na bielika Liczba piskląt na parę zdrową populację, która nie z sukcesem > 1,64 ucierpiała z powodu oddziaływań antropogenicznych. Zasięg gatunków, i w stosownych przypadkach ich struktura, Element czasowo jest zgodny z dominującymi nieuwzględniany D1C4 – warunkami w klasyfikacji wód fizjograficznymi, morskich geograficznymi i klimatycznymi. Siedlisko gatunku posiada Element czasowo niezbędny zakres i warunki nieuwzględniany D1C5 – umożliwiające wspieranie w klasyfikacji wód różnych etapów w historii morskich życia danego gatunku. Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Siedliska pelagiczne MSTS – struktura Basen Gdański wielkościowa MS [µg m-3] > 10,2 i całkowite zasoby TS [mg m-3] > 103 zooplanktonu Basen Gdański ≤ 2,2 [µg l-1] Chlorofil „a” – Wschodni Basen średnie stężenie Gotlandzki latem (VI–IX) ≤ 1,9 [µg l-1] Basen Bornholmski Stan typu siedliska, w tym jego struktura ≤ 1,8 [µg l-1] biotyczna i abiotyczna oraz jej funkcje Basen Gdański (np. typowy skład gatunkowy, względna Parametr CSA ≥ 0,98 liczebność, brak szczególnie wrażliwych D1C6 Wschodni Basen gatunków lub gatunków spełniających Gotlandzki kluczową funkcję, struktura wielkościowa CyaBI – zakwity Parametr CSA ≥ 0,84 gatunków), nie odniósł szkody z powodu sinic Parametr biomasa ≥ 0,84 oddziaływań antropogenicznych. Basen Bornholmski Parametr CSA ≥ 0,86 Parametr biomasa ≥ 0,87 Basen Gdański ≥ 0,6 Dia/Dino – Wschodni Basen wskaźnik Gotlandzki okrzemkowo- ≥ 0,5 -bruzdnicowy Basen Bornholmski ≥ 0,6 Siedliska bentosowe Nie ustalono maksymalnego Zakres utraty typu siedliska wynikający dopuszczalnego z oddziaływań antropogenicznych nie zakresu utraty przekracza określonego odsetka naturalnego siedlisk w stosunku zasięgu siedliska w ocenianym obszarze. do całkowitego Element czasowo Państwa członkowskie Unii Europejskiej naturalnego zasięgu nieuwzględniany D6C4 ustalają maksymalny dopuszczalny zakres typu siedliska w klasyfikacji wód utraty siedlisk w stosunku do całkowitego na szczeblu Unii morskich naturalnego zasięgu typu siedliska, przez Europejskiej, współpracę na szczeblu Unii Europejskiej, z uwzględnieniem z uwzględnieniem specyfiki regionalnej lub specyfiki podregionalnej. regionalnej lub podregionalnej Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Siedliska bentosowe B – multimetryczny wskaźnik makrozoobentosu Polskie obszary morskie rozwiązanie ≥ 3,18 krajowe, tymczasowe zaproponowane z powodu braku rozwiązania regionalnego SM1 – wskaźnik Zakres negatywnych skutków oddziaływań stanu makrofitów Basen Bornholmski, antropogenicznych na stan typów siedlisk, polskie wody przybrzeżne w tym zmiany ich biotycznej i abiotycznej Basenu Gdańskiego (Zalew struktury oraz jej funkcji (np. jej typowego rozwiązanie Pucki, Zatoka Pucka składu gatunków, a także ich względnej krajowe, Zewnętrzna), polskie wody D6C5 liczebności, braku szczególnie delikatnych tymczasowe przybrzeżne Basenu lub wrażliwych gatunków lub gatunków zaproponowane Gotlandzkiego (Rowy – zapewniających kluczową funkcję, lub z powodu braku Jarosławiec Wschód) struktury rozmiarów gatunku), nie rozwiązania > 0,80 przekracza określonego odsetka naturalnego regionalnego zasięgu siedliska w ocenianym obszarze. ESMIz – makrofitowy indeks stanu ekologicznego w zalewach Zalew Szczeciński z Zalewem Kamieńskim, Zalew Wiślany rozwiązanie ≥ 0,123 krajowe, tymczasowe zaproponowane z powodu braku rozwiązania regionalnego * Obszary oceny ICES (ang. The International Council for the Exploration of the Sea, obszary łowisk Międzynarodowej Rady Badań Morza). Cecha 4: Występowanie elementów morskiego łańcucha pokarmowego w ilościach i zróżnicowaniu na poziomie zapewniającym różnorodność gatunków i utrzymanie ich pełnej zdolności reprodukcyjnej Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe drugorzędne w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich B – Polskie obszary multimetryczny Różnorodność (skład gatunków, morskie wskaźnik a także ich względna liczebność) ≥ 3,18 makrozoobentosu D4C1 – w grupie troficznej nie została Indeks stanu naruszona ze względu na Polskie obszary ichtiofauny (SI) oddziaływania antropogeniczne. morskie dla wód > 0,67 przejściowych Basen Gdański ≥ 0,6 Równowaga całkowitej liczebności Dia/Dino – Wschodni Basen między grupami troficznymi nie wskaźnik D4C2 – Gotlandzki została naruszona ze względu na okrzemkowo- ≥ 0,5 oddziaływania antropogeniczne. -bruzdnicowy Basen Bornholmski ≥ 0,6 MSTS – struktura wielkościowa Basen Gdański i całkowite MS [µg m-3] > 10,2 Rozkład wielkości osobników zasoby TS [mg m-3] > 103 w grupie troficznej nie został D4C3 D4C3 zooplanktonu naruszony ze względu na Obszar ICES 25 oddziaływania antropogeniczne. Indeks wielkich > 0,8 ryb (LFI 1) Obszar ICES 26 > 0,7 Polskie obszary morskie Wydajność grupy troficznej nie Wskaźnik Sukces lęgowy > 0,59 D4C4 D4C4 została naruszona ze względu na produktywności Produktywność > 0,97 oddziaływania antropogeniczne. bielika Liczba piskląt na parę z sukcesem > 1,64 CECHY PRESJI Cecha 2: Utrzymanie gatunków obcych wprowadzanych do ekosystemów morskich w wyniku działalności człowieka na poziomie niepowodującym negatywnych zmian w tych ekosystemach Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe drugorzędne w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Liczba gatunków obcych nowo wprowadzonych do ekosystemów Polskie obszary morskich w wyniku działalności Introdukcja morskie człowieka w okresie 6 lat od roku nowych gatunków Brak introdukcji D2C1 – referencyjnego, zgodnie ze wstępną obcych nowych gatunków oceną stanu środowiska wód morskich, obcych o której mowa w art. 8 ust. 1 RDSM, jest ograniczona do minimum i w miarę możliwości zmniejszona do zera. Duża liczebność oraz rozmieszczenie przestrzenne zadomowionych gatunków obcych, a w szczególności Parametr Polskie obszary inwazyjnych gatunków obcych, – D2C2 inwentaryzacyjny morskie znacznie przyczyniających się do (IP) ≤ 0 niekorzystnych skutków dla poszczególnych grup gatunków lub ogólnych typów siedlisk. Odsetek grup gatunków lub Element czasowo przestrzenny zasięg ogólnych typów nieuwzględniany – D2C3 siedlisk, które są niekorzystnie w klasyfikacji wód zmienione ze względu na gatunki obce, morskich a zwłaszcza inwazyjne gatunki obce. Cecha 3: Utrzymanie populacji wszystkich ryb i skorupiaków eksploatowanych w celach komercyjnych w bezpiecznych granicach biologicznych oraz rozmieszczenie populacji tych ryb i skorupiaków ze względu na wiek i liczebność, świadczące o jej dobrym stanie Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Wskaźnik śmiertelności połowowej F ≤ FMSY populacji gatunków eksploatowanych F szprot w obszarach w celach komercyjnych jest na poziomie Śmiertelność ICES 22–32 < 0,26 D3C1 lub poniżej poziomu pozwalającego połowowa (F) F śledź w obszarach wytworzyć maksymalny ICES 25–29 i 32 exGoR podtrzymywalny połów (MSY). < 0,22 B ≥ BMSY trigger Biomasa stada tarłowego populacji B szprot w obszarach gatunków eksploatowanych w celach Biomasa stada ICES 22–32 > 570000 D3C2 komercyjnych jest powyżej poziomów tarłowego (B) B śledź w obszarach pozwalających wytworzyć maksymalny ICES 25–29 i 32 exGoR podtrzymywalny połów (MSY). > 600000 Proporcja ryb większych niż średnia długość ryb przystępujących po raz pierwszy do tarła (P), Przekrój wiekowy i wielkościowy 95 percentyl osobników w populacji gatunków z rozkładu długości eksploatowanych w celach obserwowanego Element czasowo komercyjnych wskazuje na dobry stan w połowach nieuwzględniany D3C3 zdrowia populacji. Powinno się to badawczych (P), w klasyfikacji wód wiązać z wysokim odsetkiem starych lub morskich dużych osobników i ograniczonymi Skutki genetyczne niekorzystnymi skutkami eksploatacji eksploatacji dla różnorodności genetycznej. gatunków, takie jak długość ryb przystępujących po raz pierwszy do tarła – gdy ma naukowe uzasadnienie (A) Cecha 5: Ograniczona do minimum eutrofizacja wywołana przez działalność człowieka, w szczególności jej niekorzystne skutki, takie jak straty w różnorodności biologicznej, degradacja ekosystemu, szkodliwe zakwity glonów oraz niedobór tlenu w dolnych partiach wód Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe drugorzędne w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Basen Bornholmski < 2,50 µM dm-3 DIN – średnie Basen Gdański stężenie zimowe < 4,20 µM dm-3 (XII–II) Wschodni Basen Gotlandzki < 2,60 µM dm-3 Basen Bornholmski < 0,30 µM dm-3 DIP – średnie Basen Gdański stężenie zimowe < 0,36 µM dm-3 (XII–II) Wschodni Basen Gotlandzki Stężenia składników odżywczych nie są < 0,29 µM dm-3 D5C1 – na poziomach, które wskazują na Basen negatywne skutki eutrofizacji. Bornholmski < 14,43 µM dm-3 TN – średnie Basen Gdański stężenie roczne < 18,8 µM dm-3 Wschodni Basen Gotlandzki < 16,5 µM dm-3 Basen Bornholmski < 0,61 µM dm-3 TP – średnie Basen Gdański stężenie roczne < 0,6 µM dm-3 Wschodni Basen Gotlandzki < 0,68 µM dm-3 Basen Bornholmski < 1,8 µg l-1 Stężenia chlorofilu „a” nie są na Chlorofil „a” – Basen Gdański D5C2 – poziomach, które wskazują na negatywne średnie stężenie < 2,2 µg l-1 skutki nadmiaru substancji biogennych. latem (VI–IX) Wschodni Basen Gotlandzki < 1,9 µg l-1 Basen Gdański Liczba, zasięg przestrzenny i czas trwania Parametr CSA szkodliwych zakwitów planktonu nie są ≥ 0,98 CyaBI – zakwity – D5C3 na poziomach, które wskazują na Wschodni Basen sinic negatywne skutki nadmiaru substancji Gotlandzki biogennych. Parametr CSA ≥ 0,84 Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe drugorzędne w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Parametr biomasa ≥ 0,84 Basen Bornholmski Parametr CSA ≥ 0,86 Parametr biomasa ≥ 0,87 Basen Granica strefy eufotycznej (przejrzystość) Bornholmski słupa wody nie została obniżona, > 7,10 m Przezroczystość w związku ze wzrostem ilości glonów Basen Gdański – D5C4 wody latem zawieszonych w toni wodnej, do > 6,50 m (VI–IX) poziomu, który wskazuje na negatywne Wschodni Basen skutki nadmiaru substancji biogennych. Gotlandzki > 7,60 m Basen Stężenie rozpuszczonego tlenu nie zostało Bornholmski obniżone do poziomu, który wskazuje na < 6,37 mg dm-3 negatywne skutki nadmiaru substancji Basen Gdański D5C5 – biogennych dla siedlisk bentosowych, Dług tlenowy < 8,66 mg dm-3 w tym powiązanych gatunków fauny Wschodni Basen i flory oraz gatunków mobilnych, lub na Gotlandzki inne skutki eutrofizacji. < 8,66 mg dm-3 Basen Bornholmski, polskie wody przybrzeżne Basenu Gdańskiego (Zalew Pucki, Liczebność oportunistycznych glonów Zatoka Pucka makroskopowych nie znajduje się na SM1 – wskaźnik – D5C6 Zewnętrzna), poziomach, które wskazują na negatywne stanu makrofitów polskie wody skutki nadmiaru substancji biogennych. przybrzeżne Basenu Gotlandzkiego (Rowy – Jarosławiec Wschód) > 0,80 Basen Bornholmski, Skład gatunkowy i względne polskie wody rozpowszechnienie lub głębokość przybrzeżne dystrybucji skupisk makrofitów osiągają Basenu SM1 – wskaźnik – D5C7 wartości, które wskazują na brak Gdańskiego stanu makrofitów negatywnych skutków nadmiaru (Zalew Pucki, substancji biogennych, w tym przez Zatoka Pucka zmniejszenie przejrzystości wody. Zewnętrzna), polskie wody przybrzeżne Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe drugorzędne w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Basenu Gotlandzkiego (Rowy – Jarosławiec Wschód) > 0,80 Skład gatunkowy i względne B – rozpowszechnienie skupisk makrofauny Polskie obszary multimetryczny – D5C8 osiągają wartości, które wskazują na brak morskie wskaźnik negatywnych skutków nadmiaru ≥ 3,18 makrozoobentosu substancji biogennych i organicznych. Cecha 6: Utrzymanie integralności dna morskiego na poziomie zapewniającym ochronę struktury i funkcji ekosystemów bentosowych oraz brak negatywnego wpływu na te ekosystemy Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Dla jednolitych części wód Dla jednolitych części powierzchniowych wód Zasięg przestrzenny i rozkład strat (JCWP) powierzchniowych D6C1 fizycznych (trwała zmiana) naturalnego przejściowych (JCWP) przejściowych dna morskiego. i przybrzeżnych: i przybrzeżnych – sumaryczna przyjęta krajowa powierzchnia dna wartość progowa: zajęta przez powierzchnia zajętego budowle dna < 10%, hydrotechniczne, długość obiektów – sumaryczna < 10% długość liniowych Zasięg przestrzenny i rozkład presji D6C2 budowli fizycznych zakłóceń dna morskiego. hydrotechnicznych. Dla wód otwartego Dla wód otwartego morza nie opracowano morza nie opracowano wartości progowych na wskaźnika szczeblu regionalnym Dla jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) Dla jednolitych części przejściowych wód i przybrzeżnych powierzchniowych rozwiązanie krajowe: (JCWP) przejściowych krajowy wskaźnik i przybrzeżnych zmian odporności Zasięg przestrzenny każdego typu przyjęta krajowa ekosystemu (WskZm) siedliska, na które jest wywierany wartość progowa: wyrażony jako suma negatywny wpływ przez zmianę jego WskZm < 10% zagregowanych struktury biotycznej i abiotycznej oraz jej wartości D6C1 funkcji (np. w formie zmian w składzie i D6C2 w stosunku D6C3 gatunków, a także ich względnej do powierzchni liczebności, braku szczególnie delikatnych jednolitych części lub wrażliwych gatunków lub gatunków wód zapewniających kluczową funkcję, lub powierzchniowych rozmiaru struktury gatunków) przez (JCWP) fizyczne zakłócenia. przejściowych i przybrzeżnych Dla wód otwartego i długości linii morza nie opracowano brzegowej. wartości progowych na szczeblu regionalnym Dla wód otwartego morza nie opracowano wskaźnika Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium wykorzystany Opis kryterium podstawowe w aktualizacji Wartość progowa wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich Nie ustalono Zakres utraty typu siedliska wynikający maksymalnego z oddziaływań antropogenicznych nie dopuszczalnego przekracza określonego odsetka zakresu utraty naturalnego zasięgu siedliska w ocenianym siedlisk, w stosunku obszarze. do całkowitego Element czasowo Państwa członkowskie Unii Europejskiej naturalnego zasięgu nieuwzględniany D6C4 ustalają maksymalny dopuszczalny zakres typu siedliska na w klasyfikacji wód utraty siedlisk, w stosunku do całkowitego szczeblu Unii morskich naturalnego zasięgu typu siedliska, przez Europejskiej, współpracę na szczeblu Unii Europejskiej, z uwzględnieniem z uwzględnieniem specyfiki regionalnej lub specyfiki podregionalnej. regionalnej lub podregionalnej B – multimetryczny wskaźnik makrozoobentosu rozwiązanie Polskie obszary krajowe, morskie tymczasowe ≥ 3,18 zaproponowane z powodu braku rozwiązania regionalnego Zakres negatywnych skutków oddziaływań Basen Bornholmski, SM1 – wskaźnik antropogenicznych na stan typów siedlisk, polskie wody stanu makrofitów w tym zmiany ich biotycznej i abiotycznej przybrzeżne Basenu struktury i jej funkcji (np. jej typowego Gdańskiego (Zalew rozwiązanie składu gatunków, a także ich względnej Pucki, Zatoka Pucka krajowe, liczebności, braku szczególnie delikatnych Zewnętrzna), polskie D6C5 tymczasowe lub wrażliwych gatunków lub gatunków wody przybrzeżne zaproponowane zapewniających kluczową funkcję, Basenu Gotlandzkiego z powodu braku struktury rozmiarów gatunku), nie (Rowy – Jarosławiec rozwiązania przekracza określonego odsetka Wschód) regionalnego naturalnego zasięgu siedliska w ocenianym > 0,80 obszarze. ESMIz – makrofitowy indeks stanu ekologicznego w zalewach Zalew Szczeciński z Zalewem rozwiązanie Kamieńskim, Zalew krajowe, Wiślany tymczasowe ≥ 0,123 zaproponowane z powodu braku rozwiązania regionalnego Cecha 7: Stała zmiana właściwości hydrograficznych niepowodująca negatywnego wpływu na ekosystemy morskie Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Wskaźnik Kryterium wykorzystany Opis kryterium drugorzędne w aktualizacji wstępnej Wartość progowa oceny stanu środowiska wód morskich Dla jednolitych części Dla jednolitych części wód powierzchniowych wód powierzchniowych (JCWP) przejściowych (JCWP) przejściowych i przybrzeżnych: i przybrzeżnych przyjęta – sumaryczna krajowa wartość powierzchnia dna progowa: zajęta przez budowle Zasięg przestrzenny i rozkład stałych hydrotechniczne zmian warunków hydrograficznych powierzchnia zajętego – sumaryczna długość (np. zmian aktywności fal, prądów, dna < 10%, liniowych budowli D7C1 zasolenia lub temperatury) dna długość obiektów < 10% hydrotechnicznych morskiego i słupa wody związanych – powierzchniowy w szczególności z fizyczną utratą i liniowy zasięg naturalnego dna morskiego. przestrzenny presji fizycznych zakłóceń dna morskiego Dla wód otwartego morza nie opracowano wartości Dla wód otwartego progowych na szczeblu morza nie opracowano regionalnym wskaźnika Dla jednolitych części Dla jednolitych części wód powierzchniowych wód powierzchniowych (JCWP) przejściowych (JCWP) przejściowych i przybrzeżnych i przybrzeżnych przyjęta krajowy wskaźnik krajowa wartość zmian odporności progowa: ekosystemu (WskZm) jako stosunek Zasięg przestrzenny każdego WskZm < 10% zagregowanej wartości negatywnie dotkniętego siedliska D6C1 i D6C2 bentosowego (właściwości fizyczne w stosunku do D7C2 i hydrograficzne oraz związane z nimi powierzchni zbiorowiska biologiczne) ze względu jednolitych części wód na stałe zmiany warunków powierzchniowych hydrograficznych. (JCWP) przejściowych i przybrzeżnych i długości linii brzegowej Dla wód otwartego morza nie opracowano wartości Dla wód otwartego progowych na szczeblu morza nie opracowano regionalnym wskaźnika Cecha 8: Utrzymanie stężenia substancji zanieczyszczających na poziomie niepowodującym zanieczyszczenia wód morskich Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska Kryterium Kryterium Obszar wód morskich Opis kryterium podstawowe drugorzędne zastosowania Substancja Wartość Matryca lub grupa substancji progowa Substancje lub grupy substancji, matryce i ich Jednolite części wartości progowe zostały określone zgodnie wód z dyrektywą 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego powierzchniowych i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającą (JCWP) wody ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki przybrzeżne wodnej (Dz. Urz. WE L 327 z 22.12.2000, str. 1, z późn. zm. – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 5, str. 275) woda < 15 Bq m-3 Cez 137 (137Cs) biota < 15 Bq kg-1 (rośliny) suchej masy biota < 26 µg kg-1 (ryby – mokrej masy wątroba) Kadm (Cd) biota < 33 mg kg-1 (rośliny) suchej masy < 2,3 mg kg-1 W obrębie wód osady suchej masy przybrzeżnych i terytorialnych oraz biota poza wodami (ryby – < 26 µg kg-1 terytorialnymi mokrej masy wątroba) D8C1 – stężenia substancji Wody otwartego zanieczyszczających morza: Ołów (Pb) biota < 33 mg kg-1 nie przekraczają – Basen (rośliny) suchej masy określonych Gdański, < 2,3 mg kg-1 wartości – Wschodni osady suchej masy progowych. Basen Gotlandzki, biota – Basen (ryby – < 20 µg kg-1 Bornholmski mięśnie) Rtęć (Hg) biota < 0,4 mg kg-1 (rośliny) suchej masy < 0,07 mg kg-1 osady suchej masy Bromowane difenyloetery biota (PBDE) (suma < 0,0085 µg kg-1 (ryby – kongenerów 28, 47, 99, mokrej masy mięśnie) 100, 153, 154) < 2000 µg kg-1 Fluoranten (WWA) osady suchej masy Benzo(g,h,i)perylen – < 85 µg kg-1 osady WWA suchej masy Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska Kryterium Kryterium Obszar wód morskich Opis kryterium podstawowe drugorzędne zastosowania Substancja Wartość Matryca lub grupa substancji progowa Indeno(1,2,3-cd)piren – < 240 µg kg-1 osady WWA suchej masy biota 1-OH piren – metabolity (ryby – < 483 ng l-1 WWA żółć) biota < 10 µg kg-1 Heksachlorobenzen (ryby – mokrej masy mięśnie) biota Związki tributylocyny < 15,2 µg kg-1 (ryby – (kation tributylocyny) mokrej masy mięśnie) Kwas biota < 9,1 µg kg-1 perfluorooktanosulfonowy (ryby – mokrej masy i jego pochodne (PFOS) mięśnie) Dioksyny i związki biota < 0,0065 µg kg-1 dioksynopodobne (suma (ryby) TEQ PCDD+PCDF+PCB-DL) Polichlorowane bifenyle biota < 75 µg kg-1 (suma kongenerów 28, 52, (ryby – mokrej masy 101, 138, 153, 180) mięśnie) biota CB 118 (polichlorowane < 24 µg kg-1 (ryby – bifenyle kongener 118) mokrej masy mięśnie) biota Heksabromocyklo- < 167 µg kg-1 (ryby – dodekan (HBCDD) mokrej masy mięśnie) Diklofenak – farmaceutyki woda < 0,01 µg l-1 Kryterium Kryterium Obszar Opis kryterium Wskaźnik Wartość progowa podstawowe drugorzędne zastosowania Basen Gdański Wschodni Liczba mikrojąder / Zdrowie gatunków Basen Test 1000 erytrocytów i stan siedlisk Gotlandzki mikrojądrowy < 0,39 (dla śledzi) (kryteria takie jak skład gatunkowy tych Basen siedlisk i względna Bornholmski liczebność polskie wody w lokalizacjach przybrzeżne długotrwale Basenu – D8C2 zanieczyszczonych) Gotlandzkiego Sukces lęgowy nie zostały > 0,59 negatywnie dotknięte polskie wody Wskaźnik Produktywność z powodu substancji przybrzeżne produktywności > 0,97 zanieczyszczających, Basenu bielika Liczba piskląt na w tym przez skutki Bornholmskiego parę z sukcesem kumulacyjne > 1,64 i synergiczne. polskie wody przybrzeżne Basenu Gdańskiego Zasięg przestrzenny i czas trwania znaczących zanieczyszczeń o charakterze nagłym, w tym ropy naftowej i podobnych składników, jest minimalizowany. Znaczące zanieczyszczenia o charakterze nagłym z udziałem substancji zanieczyszczających zdefiniowanych Średnie roczne w art. 2 pkt 2 Element czasowo wartości dyrektywy Polskie obszary nieuwzględniany D8C3 – objętości 2005/35/WE morskie w klasyfikacji wód rozlewów Parlamentu morskich olejowych Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie zanieczyszczeń pochodzących ze statków oraz wprowadzenia sankcji, w tym karnych, za przestępstwa związane z zanieczyszczeniami (Dz. Urz. UE L 255 z 30.09.2005, str. 11, z późn. zm.). Kryterium Kryterium Obszar Opis kryterium Wskaźnik Wartość progowa podstawowe drugorzędne zastosowania Negatywne skutki znaczących zanieczyszczeń o charakterze nagłym Obszary dla zdrowia gatunków Element czasowo wystąpienia i stanu siedlisk (takie nieuwzględniany – D8C4 zanieczyszczeń jak ich skład w klasyfikacji wód o charakterze gatunkowy i względna morskich nagłym liczebność) są minimalizowane i w miarę możliwości eliminowane. Cecha 9: Utrzymanie poziomów substancji zanieczyszczających w rybach oraz skorupiakach i mięczakach przeznaczonych do spożycia przez ludzi, nieprzekraczających poziomów określonych w normach lub przepisach dotyczących poziomów tych substancji Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód Kryterium Obszar morskich Opis kryterium podstawowe zastosowania Substancja Wartość Matryca lub grupa substancji progowa Obszar połowu ryby – < 1 mg kg-1 Kadm (Cd) lub produkcji wątroba mm zgodnie z art. 38 ryby – < 0,3 mg kg-1 rozporządzenia Ołów (Pb) wątroba mm Parlamentu Europejskiego ryby – < 0,5 µg kg-1 Rtęć (Hg) i Rady (UE) mięśnie mm nr 1379/2013 Bromowane difenyloetery z dnia (PBDE) (suma ryby – < 0,0085 µg kg-1 11 grudnia kongenerów 28, 47, 99, mięśnie mm 2013 r. Poziom substancji 100, 153, 154) w sprawie zanieczyszczających wspólnej Związki tributylocyny ryby – < 15,2 µg kg-1 w tkankach jadalnych organizacji (kation tributylocyny) mięśnie mm (mięśniach, wątrobie, rynków ikrze, mięsie lub produktów Kwas innych częściach ryby – < 9,1 µg kg-1 rybołówstwa perfluorooktanosulfonowy miękkich) ryb mięśnie mm i akwakultury, i jego pochodne (PFOS) i owoców morza zmieniającego (w tym skorupiaków, rozporządzenia Polichlorowane bifenyle mięczaków, ryby – < 75 µg kg-1 Rady (WE) (suma 28, 52, 101, 138, D9C1 szkarłupni, mięśnie mm nr 1184/2006 153, 154, 180) wodorostów i (WE) morskich i innych Heksabromocyklododekan ryby – < 167 µg kg1 nr 1224/2009 morskich roślin) (HBCDD) mięśnie mm oraz złowionych lub uchylającego zebranych w naturze rozporządzenie (z wyłączeniem ryb Rady (WE) z marikultury) nie nr 104/2000 przekracza (Dz. Urz. UE określonych wartości L 354 progowych. z 28.12.2013, str. 1, z późn. Dioksyny i związki ryby – < 0,0085 µg kg-1 zm.) dioksynopodobne (suma mięśnie TEQ PCDD+PCDF+PCB-DL) W przypadku polskich obszarów morskich: FAO 27.3d.24* FAO 27.3d.25* FAO 27.3d.26* Cecha 10: Utrzymanie właściwości i ilości odpadów na poziomie niepowodującym szkód w środowisku wód morskich, wodach przejściowych i wodach przybrzeżnych Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Kryterium Kryterium Obszar Opis kryterium Wartość progowa podstawowe drugorzędne zastosowania Wskaźnik (średnia liczba odpadów / 100 m) Liczba odpadów na 100 m brzegu w kategorii 3 sztuczne materiały polimerowe Liczba odpadów na Skład, ilość 100 m brzegu 1 i rozmieszczenie w kategorii guma przestrzenne Liczba odpadów na odpadów na brzegu, 100 m brzegu w warstwie w kategorii tkanina 1 powierzchniowej i materiały słupa wody i na polskie wody włókiennicze dnie morza przybrzeżne Liczba odpadów na utrzymują się na Basenu 100 m brzegu 1 poziomach, które Gdańskiego w kategorii papier nie powodują szkód i karton w środowisku polskie wody Liczba odpadów na przybrzeżnym przybrzeżne 100 m brzegu i morskim. Wschodniego w kategorii 1 Elementem tego Basenu przetworzone lub kryterium są Gotlandzkiego obrobione drewno odpady, Liczba odpadów na z wyłączeniem polskie wody 100 m brzegu 1 mikroodpadów, przybrzeżne w kategorii metal D10C1 – zaliczone do jednej Basenu Liczba odpadów na z następujących Bornholmskiego 100 m brzegu 1 kategorii: w kategorii szkło 1) sztuczne Basen i ceramika materiały Bornholmski Wskaźnik liczby polimerowe; odpadów na 100 m 2) guma; Wschodni Basen brzegu w kategorii 3) tkanina Gotlandzki chemikalia nie – i materiały został ustalony na włókiennicze; Basen Gdański poziomie 4) papier i karton; regionalnym 5) przetworzone lub Wskaźnik liczby obrobione drewno; odpadów na 100 m 6) metal; brzegu w kategorii 7) szkło i ceramika; odpady – 8) chemikalia; niezidentyfikowane 9) odpady nie został ustalony niezidentyfikowane; na poziomie 10) odpady regionalnym spożywcze. Wskaźnik liczby odpadów na 100 m brzegu w kategorii odpady spożywcze – nie został ustalony na poziomie regionalnym Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Kryterium Kryterium Obszar Opis kryterium Wartość progowa podstawowe drugorzędne zastosowania Wskaźnik (średnia liczba odpadów / 100 m) Liczba sumy wszystkich 9 kategorii odpadów na 100 m brzegu Basen Gdański Skład, ilość i rozmieszczenie Wschodni Basen przestrzenne Gotlandzki mikroodpadów na brzegu, w warstwie Basen powierzchniowej Bornholmski słupa wody i w osadzie na dnie polskie wody morza utrzymują się przybrzeżne Element na poziomach, które Wschodniego czasowo nie powodują szkód Basenu nieuwzględniany w środowisku Liczba Gotlandzkiego w klasyfikacji przybrzeżnym mikrocząstek wód morskich. D10C2 – i morskim. w wodzie morskiej polskie wody Nie opracowano Elementem tego i osadach dennych przybrzeżne wartości kryterium są w obszarach oceny Basenu progowych mikroodpady, przez Bornholmskiego w prawie Unii które rozumie się Europejskiej cząstki polskie wody o rozmiarach przybrzeżne poniżej 5 mm Basenu sklasyfikowane Gdańskiego w dwóch kategoriach: Zalew „sztuczne materiały Szczeciński polimerowe” i „inne”. Zalew Wiślany Ilość odpadów i mikroodpadów połykanych przez zwierzęta morskie utrzymuje się na poziomie, który nie wpływa negatywnie na zdrowie tych gatunków. Elementem tego Element czasowo nieuwzględniany kryterium są odpady w klasyfikacji wód morskich. – D10C3 i mikroodpady Nie opracowano wartości progowych sklasyfikowane w prawie Unii Europejskiej w dwóch kategoriach: „sztuczne materiały polimerowe” i „inne”, których liczba została określona w dowolnym gatunku z następujących grup: ptaki, ssaki, gady, ryby lub bezkręgowce. Właściwości typowe dla dobrego stanu środowiska wód morskich Kryterium Kryterium Obszar Opis kryterium Wartość progowa podstawowe drugorzędne zastosowania Wskaźnik (średnia liczba odpadów / 100 m) Liczba poszczególnych osobników każdego gatunku, które ucierpiały z powodu odpadów, np. w wyniku zaplątania się w sieci, innych Element czasowo nieuwzględniany rodzajów uszkodzeń w klasyfikacji wód morskich. – D10C4 ciała, wpływu na Nie opracowano wartości progowych zdrowie lub śmierć, w prawie Unii Europejskiej dla którego elementem kryterium jest liczba osobników należących do wybranych gatunków ptaków, ssaków, gadów, ryb lub bezkręgowców. Cecha 11: Utrzymanie energii wprowadzanej do wód morskich, w tym podmorskiego hałasu, na poziomie niepowodującym negatywnego wpływu na środowisko wód morskich Właściwości typowe dla Kryterium Wskaźnik wykorzystany Opis kryterium dobrego stanu środowiska podstawowe w ocenie wód morskich Czas trwania dźwięku Element czasowo impulsowego w roku nieuwzględniany Rozmieszczenie przestrzenne, kalendarzowym emisji dźwięku w klasyfikacji wód zakres czasowy i poziomy impulsowego, jego rozłożenie morskich dźwięku impulsowego w ciągu roku w wodzie związanego Nie zostały ustalone D11C1 z działalnością człowieka nie wartości progowe dla tych osiągają poziomów Rozkład przestrzenny dźwięku poziomów na szczeblu Unii powodujących negatywny impulsowego na ocenianym Europejskiej, wpływ na populacje zwierząt obszarze z uwzględnieniem specyfiki morskich. regionalnej lub podregionalnej Średni roczny poziom ciągłego Element czasowo dźwięku o niskiej częstotliwości nieuwzględniany Rozmieszczenie przestrzenne, lub innych odpowiednich w klasyfikacji wód zakres czasowy i poziomy wskaźników czasowych na morskich ciągłych dźwięków o niskiej jednostkę powierzchni częstotliwości w wodzie Nie zostały ustalone D11C2 związanych z działalnością Rozkład przestrzenny i zasięg wartości progowe dla tych człowieka nie osiągają (%, km2) ciągłego dźwięku poziomów na szczeblu Unii poziomów powodujących o niskiej częstotliwości na Europejskiej, negatywny wpływ na ocenianym obszarze, na którym z uwzględnieniem specyfiki populacje zwierząt morskich. ustalone wartości progowe regionalnej lub zostały osiągnięte podregionalnej CZĘŚĆ 2 SPOSÓB KLASYFIKACJI WSKAŹNIKÓW W POWIĄZANIU Z CECHAMI, O KTÓRYCH MOWA W CZĘŚCI PIERWSZEJ 1. Klasyfikacji stanu środowiska wód morskich dokonuje się w dwóch klasach: stan dobry i stan poniżej dobrego. 2. Klasyfikacji stanu środowiska morskiego dokonuje się na podstawie oceny 11 cech, o których mowa w części 1, które podzielono na dwie grupy: cechy stanu (cecha 1, cecha 4 i cecha 6 (D6C4, D6C5)) i cechy presji (cecha 2, cecha 3, cecha 5, cecha 6 (D6C1, D6C2 i D6C3), cecha 7, cecha 8, cecha 9, cecha 10 i cecha 11). Obie grupy cech są traktowane równoważnie. Zgodnie z decyzją Komisji 2017/848 cecha D6 – integralność dna morskiego ze względu na charakteryzujące ją kryteria (C4 i C5) właściwe jednocześnie do oceny stanu siedlisk bentosowych jak i presji fizycznych, jest zaliczana do cech stanu i cech presji. W opisie stanu wyróżnione są dwa kryteria: D6C4 (zakres utraty typu siedliska wynikający z oddziaływań antropogenicznych nie przekracza określonego odsetka naturalnego zasięgu siedliska w ocenianym obszarze) oraz kryterium D6C5 (zakres negatywnych skutków oddziaływań antropogenicznych na stan typów siedlisk, w tym zmiany ich biotycznej i abiotycznej struktury i jej funkcji, np. jej typowego składu gatunków, a także ich względnej liczebności, braku szczególnie delikatnych lub wrażliwych gatunków lub gatunków zapewniających kluczową funkcję, struktury rozmiarów gatunku, nie przekracza określonego odsetka naturalnego zasięgu siedliska w ocenianym obszarze). Kryteria D6C1, D6C2 i D6C3 odnoszą się wyłącznie do presji „straty fizyczne” i „zakłócenia fizyczne” oraz ich oddziaływań, podczas gdy kryteria D6C4 i D6C5 dotyczą całościowej oceny cechy D6, wraz z siedliskami bentosowymi w ramach cechy D1. Ze względów metodologicznych, wynikających z potrzeby całościowej oceny cechy D6, informacje jej dotyczące odnoszą się do wszystkich jej kryteriów, z powtórzeniem kryteriów D6C4 i D6C5, zaprezentowanych dla cechy D1. 3. Klasyfikacji stanu dokonuje się dla poniższych podakwenów wód morskich: 1) polskie wody Basenu Bornholmskiego; 2) polskie wody Basenu Gdańskiego, który obejmuje wody otwarte Zatoki Gdańskiej; 3) polskie wody Wschodniego Basenu Gotlandzkiego; 4) polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego; wody obejmują jednolite części wód: Rowy – Jarosławiec Zachód, Jarosławiec – Sarbinowo, Sarbinowo – Dziwna, ujście Dziwny, Dziwna – Świna, ujście Świny; 5) polskie wody przybrzeżne Basenu Gdańskiego; wody obejmują jednolite części wód: Mierzeja Wiślana, ujście Wisły Przekop, Zatoka Gdańska wewnętrzna, Zatoka Pucka zewnętrzna, Zalew Pucki, Półwysep Hel; 6) polskie wody przybrzeżne Wschodniego Basenu Gotlandzkiego; wody obejmują jednolite części wód: Władysławowo – Jastrzębia Góra, Jastrzębia Góra – Rowy, Rowy – Jarosławiec Wschód; 7) akwen 35A – Zalew Wiślany; 8) akwen 38A – Zalew Szczeciński i Zalew Kamieński. 4. W celu uwzględnienia obowiązującej klasyfikacji dla wód przejściowych i przybrzeżnych, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 11 października 2019 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego oraz sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych, a także środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. poz. 2149), przyjmuje się, że granicę między stanem dobrym a stanem poniżej dobrego stanowi 3/5 wartości maksymalnej, którą dany wskaźnik może osiągnąć. Odpowiada to wyznaczeniu granicy między stanem „dobry i bardzo dobry” i „zły, słaby i umiarkowany” zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 11 października 2019 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego oraz sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych, a także środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. CZĘŚĆ 3 SPOSÓB OCENY STANU ŚRODOWISKA WÓD MORSKICH 1. Ocena stanu środowiska wód morskich jest przeprowadzana na kilku poziomach. W pierwszej kolejności na poziomie wskaźników podstawowych, następnie integrowanych w ramach kryteriów lub grup kryteriów, a następnie cech. W zakresie cech stanu, integracji wskaźników i kryteriów dokonuje się tylko na poziomie gatunków, grup gatunków i rodzajów siedlisk, bez dalszej ich integracji do jednej oceny w ramach cech. Przedstawiony sposób oceny jest zgodny z przewodnikiem do przeprowadzenia oceny stanu środowiska wód morskich (European Commission. 2018. Reporting on the 2018 update of articles 8, 9 & 10 for the Marine Strategy Framework Directive. DG Environment, Brussels. pp 72 (MSFD Guidance Document 14)) opracowanym przez grupy robocze Komisji Europejskiej. Aktualny sposób oceny różni się od zastosowanego we wstępnej ocenie stanu środowiska wód morskich, gdyż w tej ostatniej dla każdego ocenianego akwenu otrzymywano jedną, zintegrowaną ocenę na podstawie ocen poszczególnych cech. 2. Ocena poszczególnych cech C1–C11 może być dokonana na dwa sposoby, w zależności od dostępności danych i informacji: 1) ilościowo – na podstawie wskaźników podstawowych lub 2) opisowo – na podstawie oceny eksperckiej, jeżeli dla danej cechy nie opracowano odpowiedniego wskaźnika podstawowego lub nie określono wartości progowej dla kryterium. 3. Ostateczny wynik oceny jest wyrażony w dwóch klasach odpowiadających osiągnięciu lub nieosiągnięciu dobrego stanu środowiska wód morskich.