o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów (DU/2013/1160)

t.j. DU/2025/74

status: obowiązujący

Ustawa określa cel i zakres wykorzystania oraz sposób udzielania dotacji przeznaczonej dla następujących podmiotów:         1) Kopalni Soli Bochnia Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Bochni,         2) Kopalni Soli „Wieliczka” Spółka Akcyjna w Wieliczce,         3) Spółki Restrukturyzacji Kopalń Spółka Akcyjna w Bytomiu,         4) Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu,         5) Kopalni Siarki „Machów” Spółka Akcyjna w likwidacji w Tarnobrzegu – lub następców prawnych tych podmiotów.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:         1) zakład górniczy – zakład górniczy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2024 r. poz. 1290);         2) dotacja – dotację w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, która – w przypadku gdy stanowi pomoc publiczną – jest zgodna z rynkiem wewnętrznym na podstawie bezpośrednio obowiązujących przepisów Unii Europejskiej dotyczących pomocy publicznej lub została uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym przez Komisję Europejską;         3) wyrobisko górnicze – wyrobisko górnicze w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze.

    1. Dotację przeznacza się na finansowanie:         1) zadań w zakresie:             a) całkowitej likwidacji zakładu górniczego „Siedlec-Moszczenica” oraz niezabytkowej części zakładu górniczego „Bochnia”, a także utrzymania, zabezpieczenia i ratowania zabytkowych części zakładu górniczego „Bochnia” – wchodzących w skład podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 1,             b) całkowitej likwidacji niezabytkowej części zakładu górniczego „Wieliczka”, a także utrzymania, zabezpieczenia i ratowania zabytkowych części zakładu górniczego „Wieliczka” – wchodzących w skład podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 2,             c) utrzymania, zabezpieczenia i ratowania zabytkowych części zakładu górniczego Kopalnia Węgla Kamiennego „Guido” w Zabrzu i zakładu górniczego Kopalnia Węgla Kamiennego „Królowa Luiza” w Zabrzu – wchodzących w skład podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 4;         2) działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji zakładu górniczego wchodzącego w skład byłych Zakładów Górniczo-Hutniczych „Orzeł Biały” w Bytomiu, realizowanych przez podmiot, o którym mowa w art. 1 pkt 3;         3) działań wykonywanych po zakończeniu prac likwidacyjnych w wyrobisku górniczym Piaseczno, realizowanych przez podmiot, o którym mowa w art. 1 pkt 5.     2. Przez zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a i b, rozumie się:         1) likwidację otworów eksploatacyjnych oraz wyrobisk górniczych;         2) likwidację zbędnych instalacji, budynków oraz demontaż maszyn i urządzeń;         3) naprawianie szkód wyrządzonych ruchem zakładu górniczego;         4) rekultywację terenów pogórniczych;         5) wykonywanie prac zabezpieczających oraz przedsięwzięć zapobiegających, związanych z likwidowanym zakładem górniczym;         6) utylizację solanki;         7) zabezpieczenie części zabytkowych, renowację zabytkowych wyrobisk, maszyn i urządzeń;         8) opracowanie projektów, dokumentacji, opinii, ekspertyz i analiz związanych z zakresem zadań wymienionych w pkt 1–7;         9) sprawowanie ogólnego zarządu.     3. Przez zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, rozumie się:         1) rekultywację terenów pogórniczych;         2) zabezpieczenie części zabytkowych, renowację zabytkowych wyrobisk, maszyn i urządzeń;         3) opracowanie projektów, dokumentacji, opinii, ekspertyz i analiz związanych z zakresem zadań wymienionych w pkt 1 i 2;         4) (uchylony)         5) sprawowanie ogólnego zarządu.     4. Przez działania, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się:         1) zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym;         2) likwidację zbędnej infrastruktury związanej z wykonywaniem działania, o którym mowa w pkt 1;         3) naprawianie szkód powstałych w wyniku wykonywania działań, o których mowa w pkt 1 i 2;         4) opracowanie, wymaganych na podstawie odrębnych przepisów, projektów, dokumentacji, opinii, ekspertyz i analiz związanych z zakresem działań wymienionych w pkt 1–3;         5) sprawowanie ogólnego zarządu.     5. Przez działania, o których mowa w ust. 1 pkt 3, rozumie się:         1) zabezpieczenie terenów zlokalizowanych w sąsiedztwie wyrobiska przed zmianą stosunków wodnych;         2) likwidację zbędnych instalacji, budynków oraz demontaż maszyn i urządzeń związanych z wykonywaniem działania, o którym mowa w pkt 1;         3) rekultywację terenów pogórniczych związanych z wykonywaniem działania, o którym mowa w pkt 1;         4) wykonywanie prac zabezpieczających oraz przedsięwzięć zapobiegających związanych z wykonywaniem działania, o którym mowa w pkt 1;         5) opracowanie projektów, dokumentacji, opinii, ekspertyz i analiz związanych z wykonywaniem działań wymienionych w pkt 1–4;         6) sprawowanie ogólnego zarządu.

Dotację przeznacza się również na finansowanie:         1) ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób, o których mowa w art. 8;         2) roszczeń byłych pracowników całkowicie likwidowanych zakładów górniczych, dotyczących rent wyrównawczych oraz jednorazowych odszkodowań pieniężnych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

    1. Dotację na realizację zadań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 lit. a i b oraz art. 4, przyznaje się na wniosek podmiotów, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 2, w przypadku spełnienia następujących warunków:         1) podjęcia decyzji albo uchwały o rozpoczęciu likwidacji zakładu górniczego przez ich właściwy organ;         2) zaakceptowania przez ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi:             a) programu całkowitej likwidacji zakładu górniczego, obejmującego w szczególności zabezpieczenie zabytkowych części w podmiotach, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 2,             b) rocznego planu zadań obejmującego, w podziale na miesiące: – zakres rzeczowy i finansowy zadań oraz harmonogram ich realizacji, ujmujący także zabezpieczenie zabytkowych części w podmiotach, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 2, – przychody z likwidacji majątku zakładu górniczego oraz innych źródeł.     2. Dotację na realizację zadań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 lit. c, przyznaje się na wniosek podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 4, po zaakceptowaniu przez ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi rocznego planu zadań obejmującego, w podziale na miesiące, jego zakres rzeczowy i finansowy.     3. Dotację na wykonanie działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2, przyznaje się na wniosek podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 3, po zaakceptowaniu przez ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi rocznego planu tych działań obejmującego, w podziale na miesiące, jego zakres rzeczowy i finansowy. 3a. Dotację na wykonanie działań, o których mowa w art. 3 ust. 5, przyznaje się na wniosek podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 5, po zaakceptowaniu przez ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi rocznego planu tych działań obejmującego, w podziale na miesiące, jego zakres rzeczowy i finansowy.     4. Wniosek, o którym mowa w ust. 1‒3a, powinien zawierać:         1) oznaczenie wnioskodawcy;         2) określenie:             a) zadań przewidzianych do realizacji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, a w przypadku podmiotów, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 2 – również w art. 4, albo             b) działań przewidzianych do wykonania, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3;         3) preliminarz środków planowanych na realizację zadań albo na wykonanie działań w danym roku kalendarzowym;         4) w przypadku podmiotów, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 2 – określenie stanu zaawansowania prac związanych z likwidacją zakładu górniczego;         5) w przypadku podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 4 – określenie stanu zaawansowania prac związanych z realizacją zadań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 lit. c;         6) w przypadku podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 3 – określenie stanu wykonania działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2;         7) w przypadku podmiotu, o którym mowa w art. 1 pkt 5, określenie stanu wykonania działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3.

    1. Podstawą przyznania dotacji na realizację zadań i wykonanie działań określonych w ustawie jest umowa zawarta między ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi a podmiotem, o którym mowa w art. 1.     2. Umowa, o której mowa w ust. 1, określa w szczególności opis zadania lub działania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana, termin jego wykonania, wysokość udzielonej dotacji, termin wykorzystania dotacji, termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji, termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji oraz tryb kontroli wykonania zadań lub działań.

Dotacje na realizację zadań i wykonywanie działań określonych w ustawie przyznawane są z uwzględnieniem innej pomocy, w tym pomocy de minimis oraz pomocy ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, udzielonej na realizację tych zadań lub wykonywanie tych działań, niezależnie od formy i źródła, oraz przychodów z likwidacji majątku zakładu górniczego.

    1. Podmioty, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 2, otrzymują dotację na finansowanie ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla na zasadach określonych w zakładowym układzie zbiorowym pracy dla emerytów lub rencistów uprawnionych do bezpłatnego węgla.     2. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje również wdowom, wdowcom i sierotom po emerytach lub rencistach, jeżeli spełniają warunki do otrzymania renty rodzinnej.     3. W przypadku gdy prawo do bezpłatnego węgla wynika z renty rodzinnej – wszystkim osobom do niej uprawnionym przysługuje łącznie jeden ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla. W razie podziału renty rodzinnej ekwiwalent ten ulega podziałowi w częściach równych, odpowiednio do liczby uprawnionych.

    1. Przyznana przez ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi dotacja jest wypłacana w transzach, na specjalnie w tym celu wyodrębniony przez podmiot, o którym mowa w art. 1, rachunek bankowy.     2. Podstawę do wypłacenia transzy dotacji stanowi przedstawienie przez podmiot, o którym mowa w art. 1:         1) wniosku o wypłacenie transzy dotacji wynikającej z:             a) rocznego planu zadań, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b i ust. 2, albo             b) rocznego planu działań, o którym mowa w art. 5 ust. 3 i 3a;         2) sprawozdania, o którym mowa w art. 10 ust. 1.

    1. Podmiot, o którym mowa w art. 1, składa ministrowi właściwemu do spraw gospodarki surowcami energetycznymi sprawozdanie miesięczne zawierające rozliczenie rzeczowo-finansowe zrealizowanych zadań lub wykonanych działań, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, objętym tym sprawozdaniem.     2. (uchylony)     3. Podmiot, o którym mowa w art. 1, przedstawia ministrowi właściwemu do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, w terminie do dnia 20 lutego roku następnego, wraz z rocznym rozliczeniem rzeczowo-finansowym, sprawozdanie z realizacji:         1) rocznego planu zadań, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b i ust. 2, albo         2) rocznego planu działań, o którym mowa w art. 5 ust. 3 i 3a.     4. W przypadku gdy podmiot, o którym mowa w art. 1, nie zrealizował zadań albo nie wykonał działań, o których mowa w art. 5 ust. 4 pkt 2, lub nie przedstawił sprawozdań, o których mowa w ust. 1 i 3, minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi wstrzymuje przekazywanie kolejnych rat dotacji do czasu ustania przyczyn wstrzymania.

Dysponentem dotacji na realizację zadań i wykonanie działań określonych w ustawie jest minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi.

    1. Agencja Rozwoju Przemysłu Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, na zlecenie ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, realizuje zadania związane z monitorowaniem prawidłowości wykorzystania dotacji przeznaczonej na cele określone w ustawie.     2. Zadania, o których mowa w ust. 1, są finansowane z dotacji z budżetu państwa.     3. Podstawą przyznania dotacji na realizację zadań, o których mowa w ust. 1, jest umowa zawarta między ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi a Agencją Rozwoju Przemysłu Spółką Akcyjną z siedzibą w Warszawie.

(uchylony)

Dotacje na zadania określone w ustawie są przekazywane podmiotom, o których mowa w art. 1, do dnia 31 grudnia 2027 r.

Przepisy ustawy w zakresie dotyczącym dotacji dla poszczególnych podmiotów, o których mowa w art. 1, w przypadku gdy konieczna jest zgoda Komisji Europejskiej, stosuje się od dnia ogłoszenia przez Komisję Europejską decyzji o zgodności tej dotacji z rynkiem wewnętrznym.

Do dotacji przyznanych na podstawie ustawy uchylanej w art. 16 stosuje się przepisy dotychczasowe.

Traci moc ustawa z dnia 17 lutego 2006 r. o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów (Dz. U. poz. 446, z 2009 r. poz. 339 oraz z 2011 r. poz. 981).

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.