o podatku tonażowym (DU/2006/1353)

t.j. DU/2021/985

status: obowiązujący

Rozdział 1

Podmiot i przedmiot opodatkowania

Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem tonażowym niektórych dochodów (przychodów) osiąganych przez przedsiębiorców żeglugowych eksploatujących morskie statki handlowe w żegludze międzynarodowej.

Ilekroć w ustawie jest mowa o:         1) konwencji SOLAS – rozumie się przez to Międzynarodową konwencję o bezpieczeństwie życia na morzu, 1974, sporządzoną w Londynie dnia 1 listopada 1974 r. wraz z Protokołem z 1978 r. dotyczącym Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu, 1974, sporządzonym w Londynie dnia 17 lutego 1978 r. oraz Protokołem z 1988 r. dotyczącym Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu, 1974, sporządzonym w Londynie dnia 11 listopada 1988 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 869 oraz z 2017 r. poz. 142);         2) Dokumencie Zgodności – rozumie się przez to dokument wydany zgodnie z konwencją SOLAS przedsiębiorcy żeglugowemu, który spełnia wymagania Międzynarodowego kodeksu zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczaniu (Kodeks ISM), określonego w rozdziale IX konwencji SOLAS;         3) przedsiębiorcy żeglugowym – rozumie się przez to:             a) osobę fizyczną, osobę prawną i spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 i 1a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób 09.06.2021 prawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1406, z późn. zm.1)), mającą odpowiednio miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która spełnia przynajmniej jeden z warunków: – we własnym imieniu uprawia żeglugę statkiem własnym lub cudzym oraz posiada ważny Dokument Zgodności, – jest właścicielem statku, ale nie uprawia równocześnie we własnym imieniu żeglugi statkiem własnym lub cudzym, – zarządza cudzym statkiem, w cudzym imieniu i na cudzą rzecz na podstawie umowy, oraz posiada ważny Dokument Zgodności,             b) wspólnika spółki cywilnej i spółki jawnej niebędącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, mającego siedzibę, zarząd lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która spełnia przynajmniej jeden z warunków: – we własnym imieniu uprawia żeglugę statkiem własnym lub cudzym oraz posiada ważny Dokument Zgodności, – jest właścicielem statku, ale nie uprawia równocześnie we własnym imieniu żeglugi statkiem własnym lub cudzym, – zarządza cudzym statkiem, w cudzym imieniu i na cudzą rzecz na podstawie umowy, oraz posiada ważny Dokument Zgodności,             c) przedsiębiorcę zagranicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1252 i 2255) prowadzącego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność, o której mowa w art. 3 ust. 1 i 2, który spełnia przynajmniej jeden z warunków: – we własnym imieniu uprawia żeglugę statkiem własnym lub cudzym oraz posiada ważny Dokument Zgodności, – jest właścicielem statku, ale nie uprawia równocześnie we własnym imieniu żeglugi statkiem własnym lub cudzym, – zarządza cudzym statkiem, w cudzym imieniu i na cudzą rzecz na podstawie umowy, oraz posiada ważny Dokument Zgodności;         1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2020 r. poz. 1492, 1565, 2122, 2123 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 255. 09.06.2021         4) żegludze międzynarodowej – rozumie się przez to żeglugę morską wykonywaną między:             a) portami polskimi a portami zagranicznymi, w tym także między portami polskimi, pod warunkiem że żegluga między portami polskimi jest częścią podróży morskiej do portu zagranicznego, lub             b) portami polskimi a miejscami przeznaczenia położonymi poza granicą polskiego morza terytorialnego,             c) portami zagranicznymi;         5) statku – rozumie się przez to morski statek handlowy o polskiej przynależności;         6) transporcie multimodalnym – rozumie się przez to przewozy dokonywane na podstawie jednego dokumentu przewozowego różnymi środkami transportu, w tym statkiem;         7) okresie eksploatacji statku – rozumie się przez to okres, w którym statek jest wpisany do polskiego rejestru okrętowego;         8) pojemności netto (NT) albo pojemności brutto (GT) – rozumie się przez to odpowiednio pojemność netto (NT) albo pojemność brutto (GT) statku ustaloną w międzynarodowym świadectwie pomiarowym;         9) okresie opodatkowania – rozumie się przez to okres opodatkowania podatkiem tonażowym;         10) zarządzaniu cudzym statkiem – rozumie się przez to zarządzanie techniczne polegające na zapewnieniu statkowi zdatności do żeglugi i zgodności z wymaganiami technicznymi, dotyczącymi bezpieczeństwa i ochrony oraz zarządzanie załogą polegające na zapewnieniu obsady statku załogą o właściwych kwalifikacjach i wymaganym składzie, oraz prowadzeniu wszystkich spraw związanych z załogą, w szczególności: przygotowaniu listy płac, zapewnieniu członkom załogi ochrony ubezpieczeniowej od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek inwalidztwa, organizowaniu podróży na statek i ze statku, zapewnieniu wymaganych wiz, możliwości korzystania z usług opieki medycznej oraz dokonywaniu oceny pracy członków załogi i ich szkolenia;         11) przedsiębiorstwie w spadku – rozumie się przez to przedsiębiorstwo w spadku, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją 09.06.2021 przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170), zwanej dalej „ustawą o zarządzie sukcesyjnym”;         12) zarządzie sukcesyjnym – rozumie się przez to zarząd sukcesyjny w rozumieniu ustawy o zarządzie sukcesyjnym;         13) zmarłym przedsiębiorcy – rozumie się przez to zmarłego przedsiębiorcę, o którym mowa w art. 1 pkt 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym.

    1. Opodatkowaniu podatkiem tonażowym podlegają przedsiębiorcy żeglugowi prowadzący działalność polegającą na świadczeniu usług w żegludze międzynarodowej, z wykorzystaniem statków o pojemności brutto (GT) powyżej 100 jednostek każdy, w zakresie:         1) przewozu ładunku lub pasażerów – z tym, że w przypadku usług świadczonych przez:             a) holownik – co najmniej 50% czasu pracy faktycznie wykonywanej w ciągu roku stanowi przewóz ładunku lub pasażerów drogą morską,             b) pogłębiarkę – co najmniej 50% czasu pracy faktycznie wykonywanej w ciągu roku stanowi przewóz wydobytego materiału drogą morską,         2) ratownictwa pełnomorskiego – którzy dokonali wyboru tej formy opodatkowania.     2. Opodatkowaniu podatkiem tonażowym podlega również działalność przedsiębiorcy żeglugowego w zakresie:         1) dzierżawy i użytkowania kontenerów,         2) prowadzenia działalności załadunkowej, rozładunkowej i naprawczej,         3) prowadzenia terminali pasażerskich,         4) sprzedaży towarów lub usług na pokładzie statku pasażerskiego i pasażersko- -towarowego w celu ich wykorzystania na pokładzie statku,         5) prowadzenia działalności kantorowej na pokładzie statku pasażerskiego i pasażersko-towarowego,         6) dowozu lądowego i morskiego ładunku lub pasażerów,         7) przewozu ładunku lub pasażerów w transporcie multimodalnym,         8) zarządzania cudzym statkiem – jeżeli przedsiębiorca żeglugowy prowadzi tę działalność z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej i większość osób zatrudnionych przez niego na lądzie lub na statku stanowią obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, 09.06.2021         9) świadczenia usług agentów i maklerów morskich, usług brokerskich i usług agencji zatrudnienia, związanych z załogą statku,         10) zawierania umów najmu, dzierżawy lub czarteru statków – pod warunkiem że działalność ta jest związana ze świadczeniem usług, o których mowa w ust. 1.     3. Opodatkowaniu podatkiem tonażowym nie podlega działalność w zakresie:         1) poszukiwań, badań geologicznych oraz wydobycia zasobów mineralnych z dna morskiego;         2) rybołówstwa lub przetwórstwa rybnego;         3) budowy portów morskich, budowy i remontu infrastruktury portowej lub urządzeń portowych;         4) budowy elektrowni wiatrowych;         5) budowy rurociągów przesyłowych na dnie morza;         6) budowy dróg wodnych lub pogłębiania dna dróg i zbiorników wodnych;         7) prac podwodnych;         8) świadczenia usług pilotowych w granicach portów morskich;         9) żeglugi pasażerskiej w granicach portów i przystani morskich;         10) edukacji, badań naukowych, sportu lub transportu rekreacyjnego;         11) eksploatacji statków stale zakotwiczonych lub zacumowanych, które nie posiadają zdolności żeglugowej.     4. Jeżeli w okresie opodatkowania zmarł przedsiębiorca żeglugowy, podatnikiem podatku tonażowego w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia:         1) zarządu sukcesyjnego albo         2) uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2020 r. poz. 170 oraz z 2021 r. poz. 802) – nie dłużej jednak niż do końca okresu opodatkowania, jest przedsiębiorstwo w spadku.     5. Przedsiębiorstwo w spadku kontynuuje opodatkowanie podatkiem tonażowym na zasadach, jakie obowiązywały zmarłego przedsiębiorcę. 09.06.2021

Rozdział 2

Podstawa opodatkowania i wysokość podatku

    1. Podstawę opodatkowania podatkiem tonażowym stanowi dochód przedsiębiorcy żeglugowego z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 3 ust. 1 i 2, odpowiadający iloczynowi dobowej stawki ustalonej zgodnie z art. 5 ust. 1–3 oraz okresu eksploatacji w danym miesiącu wszystkich statków przedsiębiorcy żeglugowego, z których dochód opodatkowany jest podatkiem tonażowym.     2. W przypadku przedsiębiorców żeglugowych, o których mowa w art. 2 pkt 3 lit. b, podstawę opodatkowania podatkiem tonażowym stanowi dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 3 ust. 1 i 2, odpowiadający iloczynowi dobowej stawki ustalonej zgodnie z art. 5 ust. 1–3 oraz okresu eksploatacji w danym miesiącu wszystkich statków spółki cywilnej lub spółki jawnej niebędącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, z których dochód opodatkowany jest podatkiem tonażowym, określony proporcjonalnie do prawa takiego przedsiębiorcy żeglugowego w udziale w zysku spółki. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

    1. Dobową stawkę ustala się w zależności od pojemności netto (NT) statku od każdych 100 jednostek, według stawek wyrażonych w euro, określonych w tabeli. Lp. Pojemność netto (NT) statku Stawki do obliczenia dochodu 1 do 1000 0,5 euro za każde 100 2 od 1001 do 10 000 0,35 euro za każde 100 powyżej 1000 3 od 10 001 do 25 000 0,20 euro za każde 100 powyżej 10 000 4 od 25 001 0,10 euro za każde 100 powyżej 25 000     2. Dobową stawkę ustaloną zgodnie z ust. 1 przelicza się na złote według kursu średniego euro z ostatniego dnia miesiąca, za który stawka jest obliczana, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski. W przypadku gdy na ten dzień kurs średni nie został ogłoszony, do przeliczenia stosuje się kurs ostatnio ogłoszony w danym miesiącu.     3. Dla celów obliczeniowych pojemność netto (NT) statku zaokrągla się w sposób następujący:         1) pojemność netto (NT) mniejszą niż 50 jednostek pomija się; 09.06.2021         2) pojemność netto (NT) 50 jednostek i więcej podwyższa się do pełnych 100 jednostek.     4. Podatek tonażowy wynosi 19% podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 4.

(uchylony)

    1. Dochodów przedsiębiorcy żeglugowego z działalności określonej w art. 3 ust. 1 i 2 oraz przychodów, o których mowa w art. 8, nie łączy się z innymi dochodami (przychodami) przedsiębiorcy żeglugowego podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie innych ustaw.     2. W okresie opodatkowania podatkiem tonażowym przedsiębiorca żeglugowy jest obowiązany prowadzić odrębny wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z działalnością, o której mowa w art. 3 ust. 1 i 2, a w przypadku przedsiębiorcy żeglugowego, o którym mowa w art. 2 pkt 3 lit. b, wykaz obowiązana jest prowadzić spółka cywilna i spółka jawna niebędąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.     3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o którym mowa w ust. 2, kierując się koniecznością prawidłowego określenia, dla celów podatku dochodowego, wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i stawki amortyzacyjnej.

    1. Przychody uzyskane przez przedsiębiorcę żeglugowego będącego podatnikiem podatku tonażowego ze sprzedaży statków, w części niewykorzystanej na nabycie własności lub udziału we współwłasności, remont, modernizację lub przebudowę statków, w okresie 3 lat od dnia sprzedaży, są opodatkowane stawką ryczałtową w wysokości 15%.     2. Podatek z tytułu, o którym mowa w ust. 1, podlega wpłacie, bez wezwania, w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin do wydatkowania przychodu na cele wskazane w tym przepisie. 09.06.2021

Rozdział 3

Pobór podatku

    1. Wybór opodatkowania podatkiem tonażowym następuje przez złożenie przez przedsiębiorcę żeglugowego oświadczenia, według ustalonego wzoru, o wyborze takiego opodatkowania, zwanego dalej „oświadczeniem”.     2. Oświadczenie składa się do organu podatkowego właściwego w sprawach podatku tonażowego, którym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach podatku dochodowego.     3. Oświadczenie składa się do dnia 20 stycznia pierwszego roku podatkowego okresu opodatkowania, a jeżeli przedsiębiorca żeglugowy rozpoczyna wykonywanie działalności, o której mowa w art. 3 ust. 1 i 2, w trakcie roku podatkowego – do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności.     4. W oświadczeniu zamieszcza się dane identyfikujące przedsiębiorcę żeglugowego, w szczególności nazwę lub imię i nazwisko, adres i numer identyfikacji podatkowej, wraz z informacją o posiadanym Dokumencie Zgodności, dane dotyczące okresu opodatkowania, prowadzonej działalności przez przedsiębiorcę żeglugowego oraz informacje o statkach eksploatowanych przez niego w żegludze międzynarodowej – według stanu na dzień złożenia oświadczenia, takie jak: nazwa statku, numer identyfikacyjny Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), status statku u przedsiębiorcy żeglugowego, pojemność netto (NT) statku.     5. Przedsiębiorca żeglugowy jest obowiązany zawiadomić organ podatkowy właściwy w sprawach podatku tonażowego o zaistniałych w okresie opodatkowania zmianach danych zawartych w oświadczeniu w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniała zmiana.     6. W przypadku zakończenia działalności określonej w art. 3 ust. 1 i 2 w okresie opodatkowania przedsiębiorca żeglugowy składa, w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zakończono tę działalność, organowi podatkowemu właściwemu w sprawach podatku tonażowego oświadczenie o zakończeniu działalności objętej ustawą.

    1. Przedsiębiorca żeglugowy podlega opodatkowaniu podatkiem tonażowym przez okres opodatkowania 10 lat.     2. W okresie opodatkowania nie jest możliwa zmiana formy opodatkowania. 09.06.2021     3. (uchylony)     4. W przypadku zakończenia działalności określonej w art. 3 ust. 1 i 2 w okresie opodatkowania ponowny wybór opodatkowania podatkiem tonażowym może nastąpić nie wcześniej niż po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym przedsiębiorca żeglugowy zakończył działalność.     5. W przypadku sprzedaży albo utraty statków okres, o którym mowa w ust. 4, liczy się od dnia wyrejestrowania statku z rejestru okrętowego.

    1. W przypadku połączenia się przedsiębiorców żeglugowych opodatkowanych podatkiem tonażowym okresem opodatkowania przedsiębiorcy żeglugowego powstałego w wyniku tego połączenia jest okres opodatkowania przedsiębiorcy żeglugowego, który wcześniej złożył oświadczenie.     2. W przypadku przejęcia przez przedsiębiorcę żeglugowego opodatkowanego podatkiem tonażowym innych przedsiębiorców żeglugowych opodatkowanych takim podatkiem okresem opodatkowania jest okres opodatkowania przedsiębiorcy żeglugowego przejmującego.     3. W przypadku połączenia przedsiębiorcy żeglugowego opodatkowanego podatkiem tonażowym z przedsiębiorcą żeglugowym nieopodatkowanym podatkiem tonażowym okresem opodatkowania jest faktyczny okres opodatkowania przed- siębiorcy żeglugowego opodatkowanego podatkiem tonażowym.

    1. Przedsiębiorcy żeglugowi są obowiązani za każdy miesiąc roku podatkowego obliczać podatek tonażowy w sposób określony w art. 5 ust. 4 i wpłacać bez wezwania do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach podatku tonażowego wykonuje swoje zadania, w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania.     2. Przedsiębiorcy żeglugowi są obowiązani złożyć w urzędzie skarbowym, o którym mowa w ust. 1, zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości podatku tonażowego należnego za dany rok podatkowy do dnia 31 stycznia roku następnego.     3. (uchylony)     4. Podatek tonażowy wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok podatkowy, chyba że organ podatkowy wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku. 09.06.2021     5. Przedsiębiorstwo w spadku jest obowiązane stosować odpowiednio przepisy ust. 1, 2 i 4.

Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory:         1) zeznania, o którym mowa w art. 12 ust. 2,         2) oświadczenia – wraz z objaśnieniami co do sposobu ich wypełniania, terminu i miejsca składania, uwzględniając zakres informacji niezbędnych do prawidłowego ustalenia zobowiązania podatkowego.

Wyboru opodatkowania podatkiem tonażowym można dokonać w okresie obowiązywania pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności podatku tonażowego z rynkiem wewnętrznym.

Rozdział 4

Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. 09.06.2021